ଲତାଙ୍କୁ ପସନ୍ଦ ନଥିଲା ଏସବୁ, ସେଥିପାଇଁ ଅଭିନୟ ଛାଡ଼ି ସଙ୍ଗୀତରେ ନିଜର କ୍ୟାରିୟର ଗଢ଼ିଥିଲେ

ମୁମ୍ବାଇ: କୋକିଳକଣ୍ଠୀ ଲତା ମଙ୍ଗେସକର ଆଜି ଶେଷ ନିଶ୍ୱାସ ତ୍ୟାଗ କରିଛନ୍ତି । ସେ ତାଙ୍କ ସମଗ୍ର କ୍ୟାରିଅରରେ ୩୦ ହଜାରରୁ ଅଧିକ ଗୀତରେ ସ୍ୱର ଦେଇଛନ୍ତି। ଖୁବ୍ କମ୍ ଲୋକ ଜାଣିଥିବେ ଯେ ସେ ଖୁବ୍ କମ୍ ବୟସରେ ନାଟକ ଏବଂ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ଛୋଟ ଭୂମିକା ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଲତା ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କ ସଙ୍ଗୀତ ଦୁନିଆରେ ଯାତ୍ରା…..

ଲତା ମଙ୍ଗେସକର ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷ ବୟସରେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ମ୍ୟୁଜିକାଲ୍ ନାଟକରେ ମରାଠୀ ଭାଷାରେ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଭାବରେ କାମ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ । ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କ ଉପରେ ଲିଖିତ ପୁସ୍ତକରେ ଲେଖକ ଯତିନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ରା ନାଟ୍ୟ ମଞ୍ଚରେ ଗାୟିକାଙ୍କ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି।

ସେ ‘ଲତା: ସୁର ଗାଥରେ ଲେଖିଛନ୍ତି,  ପିତା ପଣ୍ଡିତ ଦିନନାଥ ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କ ଡ୍ରାମା କମ୍ପାନି ‘ବଲୱନ୍ତ ସଂଗୀତ ମଣ୍ଡଳୀ ‘ଅର୍ଜୁନ ଏବଂ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କ କାହାଣୀ ଉପରେ ଆଧାରିତ ନାଟକ ‘ ସୁଭଦ୍ରା’ ନାଟକ ମଞ୍ଚସ୍ଥ କରିଥିଲା। ପଣ୍ଡିତ ଦିନନାଥ ଅର୍ଜୁନ ଭୂମିକାରେ ଓ ନଅ ବର୍ଷରେ ଲତା ନାରଦ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ।

ଏଥିସହିତ ସେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଗୁରୁକୁଲରେ କୃଷ୍ଣଙ୍କ ଭୂମିକାରେ ବି ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ।  ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଲତା ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ହୃଦଘାତରେ ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା, ସେତେବେଳେ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଅଭିନେତା-ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ତଥା ମଙ୍ଗେସକର ପରିବାରର ଘନିଷ୍ଠ ବନ୍ଧୁ ମାଷ୍ଟର ବିନାୟକ ଦାମୋଦର କର୍ଣ୍ଣାଟକି ତାଙ୍କୁ ଅଭିନେତ୍ରୀ ତଥା ଗାୟିକାଭାବରେ କ୍ୟାରିୟର ଆରମ୍ଭ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।

ମାଷ୍ଟର ବିନାୟକ ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କୁ ଏକ ମରାଠୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ‘ପହିଲି ମଙ୍ଗଳା ଗୌର’ରେ ଏକ ଛୋଟ ଭୂମିକା ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ‘ନତାଲୀ ଚୌତ୍ରଚି ନଭଲଇ ‘ଗୀତ ଗାଇବାକୁ କହିଥିଲେ। ଏହାପରେ ୧୯୪୫ରେ ମୁମ୍ବାଇ ଯାଇ ସଙ୍ଗୀତ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲେ ଲତା।

ମଙ୍ଗେସକର ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ସାନ ଭଉଣୀ ଆଶା ଭୋସଲେଙ୍କ ସହ ମାଷ୍ଟର ବିନାୟକଙ୍କ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷା ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ‘ବଡି ମା’ରେ ଏକ ଛୋଟ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିବାର ସୁଯୋଗ ପାଇଥିଲେ । ସେ ମରାଠୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ ନାୟିକାଙ୍କ ଭଉଣୀ ଭୂମିକା ଭଳି ଛୋଟଛୋଟ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରୁଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଲତାଙ୍କୁ ମେକଅପ ନେବା ଓ କ୍ୟାମେରା ଆଗରେ କାମ କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ ନଥିଲା।

ମଙ୍ଗେସକର ୨୦୦୮ରେ ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ କହିଥିଲେ,, ‘ମୁଁ ଜଣେ ଅଭିନେତ୍ରୀ ଭାବରେ କ୍ୟାରିୟର ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲି, କିନ୍ତୁ ମୋତେ ଅଭିନୟ କରିବା ପସନ୍ଦ ନଥିଲା। ମୁଁ ମାଷ୍ଟର ବିନାୟକଙ୍କ ସହିତ କାମ କରୁଥିଲି । ମୁଁ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରରେ କାମ କରୁଥିଲି କିନ୍ତୁ ମୁଁ ସେଥିରେ ସନ୍ତୁଷ୍ଟି ପାଉ ନଥିଲି। ମେକଅପ୍ ଲଗାଇବା ଏବଂ କ୍ୟାମେରା ଆଗରେ ହସିବା ଏବଂ କାନ୍ଦିବାକୁ ମୁଁ ଘୃଣା କରେ । ମୁଁ ଗୀତ ଗାଇବାକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଉଥିଲି । ପିଲାଦିନରୁ ମୁଁ ଏହା ପ୍ରତି ଆକର୍ଷିତ ହୋଇଥିଲି ।

୧୯୪୭ ମସିହାରେ ମାଷ୍ଟର ବିନାୟକଙ୍କ ଦେହାନ୍ତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ତାଙ୍କର ଡ୍ରାମା କମ୍ପାନି ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ପିକ୍ଚର୍ସ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଇଥିଲା । ସଙ୍ଗୀତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଗୁଲାମ ‌ହୈଦର ଲତା ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କୁ ଫିଲ୍ମ ‘ମଜବୁର’ (୧୯୪୮)ରେ ଗୀତିକାର ନାଜିମ ପାନିପାତିଙ୍କ ‘ଦିଲ ମେରା ତୋଡା, ମୁଝେ କହି କା ନା ଛୋଡା’ ଗୀତରେ  ପ୍ରଥମ ବଡ ବ୍ରେକ ଦେଇଥିଲେ।

ଯାହା ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ପ୍ରମୁଖ ସଫଳତା ଥିଲା। ଏହା ପରେ ମଧୁବାଲା ଉପରେ ସୁଟିଂ ହୋଇଥିବା ଫିଲ୍ମ ‘ମହଲ’ (୧୯୪୯)ର ଏକ ଗୀତ ‘ଆୟେଗା ଆନେ ୱାଲା’ ଗାଇଥିଲେ। ଏହି ଗୀତ ପରେ ମଙ୍ଗେସକରଙ୍କୁ ଆଉ ପଛକୁ ଫେରିବାକୁ ପଡିଲା ନାହିଁ ।