ଭୁବନେଶ୍ବର: ‘ଭାଷା’ ହେଉଛି ଭାବ ପ୍ରକାଶର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ମାଧ୍ୟମ। ଏହାରି ମାଧ୍ୟମରେ ନିଜର ଭାବନାକୁ ଅନ୍ୟ ନିକଟରେ ସହଜରେ ପରିପ୍ରକାଶ କରି ହୋଇଥାଏ। ସମସ୍ତ ପ୍ରାଣୀଙ୍କର ନିକଟରେ ଭାଷା ରହିଛି। ମାତ୍ର ପ୍ରାଣୀ ଜଗତର ଶ୍ରେଷ୍ଠ କୁହାଯାଉଥିବା ମନୁଷ୍ୟର ଭାଷା ସ୍ବତନ୍ତ୍ର। ଏତେ ବଡ଼ ବିଶ୍ବରେ ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପ୍ରକାରର ଭାଷା ରହିଛି। ବିଭିନ୍ନ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଭାଷା ଭିନ୍ନଭିନ୍ନ ହୋଇଥାଏ। ପୁଣି ଗୋଟିଏ ଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ବହୁ ଭାଷାର ପ୍ରଚଳନ ହେଉଛି। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅଞ୍ଚଳର ଭାଷାରେ ତାରତମ୍ୟ ଦେଖାଯାଇଥାଏ। ଶିଶୁଟିଏ ଯେତେବେଳେ କହିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥାଏ, ତାକୁ ମା’ ଶିଖାଉଥିବା ଭାଷା ହିଁ ଅଧିକ ସହଜ ହୋଇଥାଏ। କିନ୍ତୁ ଶିଶୁର କ୍ରମ ବିକାଶ ଅନୁସାରେ ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଷ୍ଟ୍ରର ଭାଷା ଶିଖିବାକୁ ହୋଇଥାଏ।

Advertisment

ମାଓବାଦୀଙ୍କ ଗଡ଼ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା ତଥା ପଡ଼ୋଶୀ ଛତିଶଗଡ଼ର ବିଜାପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଗଙ୍ଗାଲୁରରେ ପରିବର୍ତ୍ତନର ଧାରା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଛି। ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ପ୍ରାୟ ଏକ ବର୍ଷ ପୂର୍ବରୁ ସ୍କୁଲ ଖୋଲାଯାଇଛି। ଏବେ ଏଠାରେ ପ୍ରତିଦିନ ସକାଳୁ ଗୁଳିର ଗର୍ଜନ ବଦଳରେ ପିଲାମାନଙ୍କର ପାଟିରୁ ଶିକ୍ଷାର ସ୍ବର ଶୁଭୁଛି। ଛୋଟପିଲାମାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷକମାନେ ବର୍ଣ୍ଣମାଳା ପଢ଼ାଉଛନ୍ତି। ଏଠାକାର ଆଞ୍ଚଳିକ ଭାଷା ‘ଗୋଣ୍ଡି’ରେ ଏହାର ଅର୍ଥ ବୁଝାଉଛନ୍ତି। ପିଲାମାନେ ମିଳିତ ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣମାଳା ପୁନରାବୃତ୍ତି କରୁଚନ୍ତି। ଗତ କିଛି ଦଶନ୍ଧି ଧରି ଏହି ଅଞ୍ଚଳରୁ ହିନ୍ଦୀ ପ୍ରାୟ ଲୋପ ପାଇଯାଇଥିଲା। କିନ୍ତୁ ବର୍ତ୍ତମାନ ଏହି ସ୍ୱରଗୁଡ଼ିକ ଆଶାର ଆଲୋକ ପାଲଟୁଛି। 

ପୂର୍ବରୁ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଥିଲା ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକମାନଙ୍କୁ ବାହାର ଦୁନିଆ ସହିତ କଥା ହେବା ପାଇଁ ଅନୁବାଦକର ସାହାଯ୍ୟ ନେବାକୁ ପଡୁଥିଲା। ବିଶେଷକରି ସୁକମା, ବିଜାପୁର ଏବଂ ନାରାୟଣପୁରର ଆବୁଝମାଡ଼ ଅଞ୍ଚଳର ପ୍ରାୟ ୫୦୦ ଗାଁରେ ଲୋକେ ଗୋଣ୍ଡି, ହାଲବି, ଡୋର୍ଲି ଭଳି ସ୍ଥାନୀୟ ଉପଭାଷା ଯୋଗାଯୋଗର ଆଧାର ଥିଲା। ମାଓବାଦୀମାନେ ଏହି ଅଭାବର ସୁଯୋଗ ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଭାଷାରୁ ଦୂରେଇ ରହିଥିବା ଲୋକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଲୋଭିତ କରି ପୁସ୍ତକ ବଦଳରେ ସେମାନଙ୍କ ହାତରେ ବନ୍ଧୁକ ରଖୁଥିଲେ।  

ସୁରକ୍ଷା ବାହିନୀର ଉଦ୍ୟମ ବଳରେ ହିଂସାତ୍ମକ ମାଓବାଦୀମାନଙ୍କୁ ଏବେ ନିପାତ କରାଯାଉଛି ଏବଂ ଏଠାରେ ଚିତ୍ର ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେଉଛି। ଆଶ୍ରମ-ଶାଳାରୁ ପାଠପଢ଼ା ପରେ ଫେରିଥିବା ପିଲାମାନେ ଶିକ୍ଷାର ଦୂତ ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି। ସେମାନେ ନିଜ ମାତୃଭାଷାରେ ଆରାମଦାୟକ ମନେ କରୁଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ହିନ୍ଦୀ ଶିଖି ସେମାନେ ବାହାର ଦୁନିଆ ସହିତ ଆଲୋଚନାର ଦ୍ୱାର ମଧ୍ୟ ଖୋଲି ଦେଉଛନ୍ତି। ହିନ୍ଦୀ ଏଠାରେ କେବଳ ଏକ ଭାଷା ନୁହେଁ, ବରଂ ସ୍ୱପ୍ନର ବିସ୍ତାର। ଗୋଣ୍ଡି-ହାଲବି ପିଲାମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ମୂଳ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ରଖେ ଏବଂ ହିନ୍ଦୀ ସେମାନଙ୍କୁ ଭବିଷ୍ୟତ ଆଡ଼କୁ ନେଇଯାଉଛି। ଏହି ସନ୍ତୁଳନ ବସ୍ତରର ପରିବର୍ତ୍ତିତ ଚିତ୍ରର ଆଧାର ପାଲଟିଛି।

ଆଜିର ପିଲାମାନେ ଯେତେବେଳେ ପିଲାମାନେ ହିନ୍ଦୀରେ ପଢୁଛନ୍ତି ଏବଂ ଗୋଣ୍ଡିରେ ଏହାର ଅର୍ଥ ବୁଝୁଛନ୍ତି, ସେମାନେ ବହୁତ ଖୁସି ଅନୁଭବ କରୁଛନ୍ତି। ଏହା କେବଳ ଶିକ୍ଷାର ପ୍ରତୀକ ନୁହେଁ; ବରଂ ସମାଜର ନୂତନ ଦିଗର ଚିହ୍ନ ବୋଲି ବୁଦ୍ଧିଜୀବୀମାନେ କହୁଛନ୍ତି। ପାଦଚଲା ରାସ୍ତାରେ ଉପଭାଷା ଏବଂ ଭାଷାର ଡେଣା ଏକାଠି ଉଡ଼ି ଚାଲିଛି। ଏହି ଉଡ଼ାଣ ସେହି ପିଢ଼ିର, ଯେଉଁମାନେ ଭୟ ଏବଂ ବନ୍ଧୁକରୁ ଆଗକୁ ବଢ଼ି ଭାଷାର ଝରକାରୁ ନୂତନ ଦୁନିଆ ଦେଖୁଛନ୍ତି।

ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରୁଥିବା ଲୋକମାନେ କୁହନ୍ତି ଯେ ଗୋଣ୍ଡି, ହାଲବି, ଧୁର୍ଭି, ଭତ୍ରୀ ଏବଂ ଡୋର୍ଲି ଭଳି ଉପଭାଷାରେ ଅନୁବାଦିତ ସ୍କୁଲ ପୁସ୍ତକଗୁଡ଼ିକ ପିଲାମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶିକ୍ଷାକୁ ସହଜ କରୁଛି। ଏବେ ପିଲାମାନେ କେବଳ ପାଠପଢ଼ାରେ ଆଗ୍ରହ ଦେଖାଉନାହାଁନ୍ତି। ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସରେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଦେଖାଯାଉଛନ୍ତି। ଏହି ଆତ୍ମବିଶ୍ୱାସ ସେମାନଙ୍କୁ ଦୁନିଆ ସହିତ ଯୋଡୁଛି। ସ୍ଥାନୀୟ ଉପଭାଷା ସମାଜର ଆତ୍ମା, କିନ୍ତୁ ହିନ୍ଦୀ ହେଉଛି ସେତୁ ଯାହା ଆମକୁ ବିଶ୍ୱ ସହିତ ସଂଯୋଗ କରେ। ଯଦି ପିଲାମାନେ ସେମାନଙ୍କ ମାତୃଭାଷା ସହିତ ହିନ୍ଦୀ ଶିଖନ୍ତି ନାହିଁ, ତେବେ ସେମାନେ ନିଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ସୀମିତ ରହିବେ। ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଉଭୟର ସମନ୍ୱୟ ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ତେବେ ହିଁ ସେମାନେ ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ପ୍ରଗତିରେ ମୁଖ୍ୟଧାରାରେ ସାମିଲ ହୋଇପାରିବେ।

 Education | Chhattisgarh