ରାବତ: ନେପାଳ ପରେ, ମରକ୍କୋରେ ଜେନ୍-ଜେଡ୍ ସଦସ୍ୟମାନେ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ଶେଷ ସପ୍ତାହରୁ ରାସ୍ତାରେ ପ୍ରତିବାଦ କରୁଛନ୍ତି। ଧୀରେ ଧୀରେ, ଜେନ୍-ଜେଡ୍ଙ୍କ କ୍ରୋଧ ସାରା ଦେଶରେ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଛି। ନେପାଳ ପରି, ମରକ୍କୋର ଯୁବବର୍ଗମାନେ ଏବେ ସରକାରଙ୍କୁ ଭାଙ୍ଗିବାକୁ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି। ସେମାନେ ଏବେ ରାଜାଙ୍କୁ ସରକାର ଭାଙ୍ଗିବାକୁ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ପ୍ରତିବାଦରେ ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତିନି ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଛି।
ମରକ୍କୋର ଯୁବ ଗୋଷ୍ଠୀ ସରକାରଙ୍କ ଇସ୍ତଫା ଦାବି କରିଛି। ସେମାନେ ଦୁର୍ନୀତି, ଉନ୍ନତ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟସେବା, ଏକ ସୁଦୃଢ଼ ​​ଶିକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଦୁର୍ନୀତି ରୋକିବା ଏବଂ ନିଯୁକ୍ତିକୁ ନେଇ ପ୍ରତିବାଦ କରୁଛନ୍ତି। ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କ କ୍ରୋଧ ଏବେ ଏତେ ତୀବ୍ର ହୋଇଛି ଯେ ସେମାନେ ସରକାରୀ କଳକୁ କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛନ୍ତି।
ପ୍ରତିବାଦକାରୀମାନେ ଦାବି କରୁଛନ୍ତି ଯେ, ପ୍ରତିବାଦ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଛି। କିନ୍ତୁ ଗତ ମଙ୍ଗଳବାର ଏବଂ ବୁଧବାର ପୁଲିସ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ହିଂସା ଏବଂ ଭଙ୍ଗାରୁଜାର କାରଣ ହୋଇଥିଲା। ଯାହା ଫଳରେ ତିନି ଜଣଙ୍କର ମୃତ୍ୟୁ ହୋଇଥିଲା।ଜେନ୍ ଜେଡ୍ ୨୧୨ ରାଜା ମହମ୍ମଦ ଷଷ୍ଠଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ ଏକ ବିବୃତି ଜାରି କରି ସରକାରଙ୍କୁ ବରଖାସ୍ତ କରିବାକୁ ଦାବି କରିଛି। ଜେନ୍ ଜେଡ୍ ୨୧୨ କହିଛି, ଆମେ ବର୍ତ୍ତମାନର ସରକାରଙ୍କୁ ଭଙ୍ଗ କରିବାକୁ ଦାବି କରୁଛୁ କାରଣ ଏହା ମୋରୋକ୍କାବାସୀଙ୍କ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଅଧିକାରକୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବାରେ ଏବଂ ସେମାନଙ୍କ ସାମାଜିକ ଦାବି ପ୍ରତି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛନ୍ତି।
ସେମାନେ ଦୁର୍ନୀତି ପାଇଁ ଦାୟୀ ଲୋକଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡ ଦେବା ପାଇଁ ଏକ ନିରପେକ୍ଷ ନ୍ୟାୟିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ଦାବି କରାଯାଇଛି। ପୂର୍ବରୁ, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଅଜିଜ୍ ଆଖାନୌଶ୍ କହିଥିଲେ ଯେ, ସରକାର ସାମାଜିକ ଦାବି ପ୍ରତି ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ଦେବାକୁ ଏବଂ ଯୁବ ପ୍ରତିବାଦ ସମ୍ପର୍କରେ ଆଲୋଚନା କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛୁକ।
ବୁଧବାର ଦିନ, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅମିନ ତାହରାଉଇ ସଂସଦରେ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ ଯେ, ଅନେକ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସଂସ୍କାର ସତ୍ତ୍ୱେ, ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉପଲବ୍ଧି ଅପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ରହିଛି। ଗୋଟିଏ ଦିନ ପୂର୍ବରୁ, ଗୃହ ମନ୍ତ୍ରୀ ଫାତିମା ଜାହରା ମନସୁରୀ ମଧ୍ୟ ସରକାରଙ୍କ ବିଫଳତାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରିଥିଲେ। ସେ କହିଥିଲେ,ଆମେ ବିଫଳ ହୋଇଛୁ। ଯଦି ଆମେ ସଫଳ ହୋଇଥାନ୍ତୁ, ତେବେ ଆଜି ରାସ୍ତାରେ ଏବଂ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଏହି ସ୍ୱର ଶୁଣି ନଥାନ୍ତୁ, ଏବଂ ଏହି କ୍ରୋଧ ଜାରି ରହି ନଥାନ୍ତା।
ସଦ୍ୟ ଗଠିତ ଜେନ୍ ଜେଡ୍ ୨୧୨ ଗୋଷ୍ଠୀର ପ୍ରତିଷ୍ଠାତାମାନେ ଅଜଣା। କେହି ସେମାନଙ୍କୁ ଜାଣି ନାହାନ୍ତି। ସେମାନେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଶିକ୍ଷା ଏବଂ ଦୁର୍ନୀତି ବିରୋଧୀ ଭଳି ସମସ୍ତ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଚିନ୍ତାର ବିଷୟଗୁଡ଼ିକର ସମାଧାନ ପାଇଁ ଏକ ଆଲୋଚନା ମଞ୍ଚ ଭାବରେ ନିଜକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରନ୍ତି। ଦେଶରେ ସାର୍ବଜନୀନ ସେବା ପ୍ରତି ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଅବହେଳାର ପ୍ରତିକ୍ରିୟାରେ ଏହି ସାମାଜିକ ଆନ୍ଦୋଳନ ଉଭା ହୋଇଛି। ମରକ୍କୋ ଗଭୀର ସାମାଜିକ ଏବଂ ଆଞ୍ଚଳିକ ଅସମାନତା, ବେକାରୀ ଏବଂ ନିରନ୍ତର ଦୁର୍ନୀତି ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛି।
ଏହି ଗୋଷ୍ଠୀର ମୁଖ୍ୟ ଦାବି ହେଉଛି ମରକ୍କୋର ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଶିକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ସଂସ୍କାର, ଯାହାକୁ ପ୍ରତିବାଦକାରୀମାନେ ଦେଶର ସାମାଜିକ ଅସମାନତାର ସବୁଠାରୁ ଖରାପ ପ୍ରକାଶନ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଉଛି।
ମରକ୍କୋର ଅନେକ ସରକାରୀ ହସ୍ପିଟାଲ ଏବେ ବି ଭିଡ଼ ଏବଂ ସମ୍ବଳ ଅଭାବ ସହିତ ସଂଘର୍ଷ କରୁଛନ୍ତି, ଯେତେବେଳେ ଘରୋଇ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ର ଭଲ ସ୍ଥିତିରେ ଅଛି। ୨୦୨୧ ମସିହାରେ ସାର୍ବଜନୀନ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ କଭରେଜ୍ ପ୍ରଚଳନ ସତ୍ତ୍ୱେ, ଗରିବ ମରକ୍କୋବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଚିକିତ୍ସା ପାଇବା କଷ୍ଟକର ରହିଛି।
ସରକାରୀ ବିଦ୍ୟାଳୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାୟତଃ ଭିଡ଼ ଏବଂ ନିବେଶର ଅଭାବ ଦ୍ୱାରା ଜର୍ଜରିତ। ସରକାରୀ ତଥ୍ୟ ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ ଶିକ୍ଷାର ଅଭାବ ଦେଶରେ ଦାରିଦ୍ର୍ୟର ଏକ ପ୍ରମୁଖ କାରଣ। ତଥାପି, ଦାରିଦ୍ର୍ୟ ହାର ୨୦୧୪ରେ ପ୍ରାୟ ୧୨%ରୁ ୨୦୨୪ରେ ୬.୮%କୁ ହ୍ରାସ ପାଇବ ବୋଲି ଆକଳନ କରାଯାଇଛି।
In Morocco, GenZ, anger has erupted over the government’s choice to spend billions on hosting the 2030 FIFA World Cup instead of focusing on pressing social needs.
— Faria (@eyeFaria) October 2, 2025
📌 For context: in September, youth-led protests in Nepal forced a change of government. pic.twitter.com/e2G0bFDNZZ
ଜେନ୍ ଜେଡ୍- ୨୧୨ ମରକ୍କୋ, ସ୍ପେନ୍ ଏବଂ ପର୍ତ୍ତୁଗାଲକୁ ୨୦୩୦ ବିଶ୍ୱକପ୍ ଆୟୋଜନ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ସିଧାସଳଖ ଦାବି କରିନାହିଁ। ତଥାପି, ଅନେକ ମରୋକ୍କୋବାସୀ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତି ଯେ, ଯେତେବେଳେ ଦେଶ ଏହି କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସହିତ ଜଡିତ ପ୍ରମୁଖ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପ୍ରକଳ୍ପ ଉପରେ କାମ କରୁଛି ସେତେବେଳେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଶିକ୍ଷାକୁ ପ୍ରାଥମିକତା ଦିଆଯିବା ଉଚିତ୍।
ପ୍ରତିବାଦକାରୀଙ୍କ ସ୍ଲୋଗାନରେ ଏହି ଦାବି ମଧ୍ୟ ସାମିଲ ଥିଲା, ଆମେ ଷ୍ଟାଡିୟମ ଚାହୁଁନାହୁଁ, ଆମେ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଚାହୁଁ।
ଗୋଷ୍ଠୀର ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ଡିସକର୍ଡରେ ଲେଖିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉଠାଇ କୁହାଯାଇଥିଲା, ଷ୍ଟାଡିୟମ ନିର୍ମାଣରେ ଯେଉଁ ପରିମାଣର ପ୍ରୟାସ କରାଯାଉଛି, ତାହା ହସ୍ପିଟାଲ ନିର୍ମାଣରେ ମଧ୍ୟ କରାଯିବା ଉଚିତ୍।
ମରକ୍କୋ ଛଅଟି ଷ୍ଟାଡିୟମର ନବୀକରଣ କରୁଛି ଏବଂ ୨୦୨୮ ସୁଦ୍ଧା ପ୍ରାୟ ୧.୭ ବିଲିୟନ ଖର୍ଚ୍ଚରେ ଏକ ବଡ଼ ନୂତନ ଷ୍ଟାଡିୟମ ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛି। ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରମୁଖ ପ୍ରକଳ୍ପ ମଧ୍ୟରେ ରେଳବାଇ ଉନ୍ନତିରେ ପ୍ରାୟ ୯ ବିଲିୟନ, ୫-ଜି ଇଣ୍ଟରନେଟରେ ପ୍ରାୟ ୭ ବିଲିୟନ ଏବଂ ବିମାନବନ୍ଦରରେ ପ୍ରାୟ ୩.୭ ବିଲିୟନ ବିଲିୟନ ବିନିଯୋଗ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ।