ମୁମ୍ବାଇ: ନ୍ୟାୟିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ନେଇ ଚାଲିଥିବା ବିତର୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ବିଆର୍ ଗୱାଇ ଆଜି ‘ପ୍ରୋଟୋକଲ୍‌’ ନେଇ ଏକ ବଡ଼ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ନିଜ ଗୃହ ରାଜ୍ୟ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଗସ୍ତ ସମୟରେ ପ୍ରୋଟୋକଲ୍‌ ତ୍ରୁଟି ବିଷୟରେ ସେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିବା ସହ ଶୀର୍ଷ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ନେଇ କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ କରିବା ଚର୍ଚ୍ଚାର ପ୍ରସଙ୍ଗ ହୋଇଛି। କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ସଂସ୍ଥାକୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କହିଛନ୍ତି, ଯଦି ବିଚାରପତିମାନେ କୌଣସି କ୍ଷେତ୍ରରେ ପ୍ରୋଟୋକଲ୍ ଭଙ୍ଗ କରିଥାନ୍ତେ ତେବେ ଧାରା ୧୪୨ (ଯାହା ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷମତା ପ୍ରଦାନ କରିଥାଏ) ବିଷୟରେ ଆଲୋଚନା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଯାଇଥାନ୍ତା।

Advertisment

ବାର୍ କାଉନସିଲ୍ ଅଫ୍ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ ଗୋଆ ପକ୍ଷରୁ ଆୟୋଜିତ ଏକ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ତାଙ୍କ ଅଭିଭାଷଣରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ, ପୁଲିସ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଏବଂ ମୁମ୍ବାଇ ପୁଲିସ କମିସନରଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ସମ୍ପର୍କରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ। ଗଣତନ୍ତ୍ରର ତିନୋଟି ସ୍ତମ୍ଭ ନ୍ୟାୟପାଳିକା, ବ୍ୟବସ୍ଥାପିକା ଓ କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା ସମାନ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ଅନ୍ୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ ପ୍ରତି ଦାୟିତ୍ବବୋଧ ଏବଂ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିବା ଉଚିତ। ଯେତେବେଳେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ଭାରତର ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଗସ୍ତ କରନ୍ତି, ସେହି ସମୟରେ ଯଦି ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ମୁଖ୍ୟ ଶାସନ ସଚିବ, ପୁଲିସ ମହାନିର୍ଦ୍ଦେଶକ କିମ୍ବା ମୁମ୍ବାଇ ପୁଲିସ କମିସନର ଉପସ୍ଥିତ ରହିବା ଉଚିତ ମନେ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ତା’ହେଲେ ସେମାନେ ଏହା ଉପରେ ଚିନ୍ତା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ। ଏକ ସାମ୍ବିଧାନିକ ସଂସ୍ଥା ଅନ୍ୟକୁ କେତେ ସମ୍ମାନ ଦିଏ ତାହା ଏବେ ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ବୋଲି ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଗୱାଇ କହିଛନ୍ତି।

ଶୀର୍ଷ ଅଧିକାରୀଙ୍କ ଅନୁପସ୍ଥିତି ନେଇ କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ

‘ଯେତେବେଳେ କୌଣସି ସାମ୍ବିଧାନିକ ଅନୁଷ୍ଠାନର ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ଗସ୍ତରେ ଆସନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କ ପ୍ରତି କିଭଳି ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ, ସେ ନେଇ ପୁନର୍ବିଚାର କରାଯିବା ଉଚିତ। ଯଦି ନ୍ୟାୟପାଳିକାରୁ କେହି ଏଭଳି କରିଥାନ୍ତେ, ତେବେ ଧାରା ୧୪୨କୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଉପୁଜିଥାନ୍ତା। ଏସବୁ ଛୋଟ ଛୋଟ କଥା ଭଳି ଲାଗୁଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଜନସାଧାରଣଙ୍କୁ ସଚେତନ କରାଯିବା ଦରକାର’ ବୋଲି ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କହିଛନ୍ତି। ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତିଙ୍କ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଉପସ୍ଥିତ ନଥିବା‌ ଅଧିକାରୀମାନେ ପ୍ରଧାନବିଚାରପତିଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟ ସଂପର୍କରେ ଜାଣିବା ପରେ ତାଙ୍କର ଦ୍ବିତୀୟ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ଆ‌ମ୍ବେଦକରଙ୍କ ସ୍ମୃତିସ୍ଥଳ ଚୈତ୍ୟ ଭୂମିକୁ ଯାଇଥିଲେ। 

ତାମିଲନାଡ଼ୁ ମାମଲାରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କ ଐତିହାସିକ ରାୟ ପରେ କେତେକ ମହଲରୁ ନ୍ୟାୟିକ ଉଲ୍ଲଂଘନ ଅଭିଯୋଗ ଆସିଥିବା ବେଳେ ଏବେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତିଙ୍କ ମନ୍ତବ୍ୟ, ବିଶେଷକରି ଧାରା ୧୪୨କୁ ନେଇ ତାଙ୍କ ବୟାନ ବେଶ୍‌ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ, ନିକଟରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କୁ ଚିଠି ଲେଖି ବିଲ୍‌ ମଂଜୁରି ନେଇ ରାଜ୍ୟପାଳଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ସମୟସୀମା ଲାଗୁ କରାଯାଇପାରିବ କି ବୋଲି ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି। ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୨୦୦ ଅନୁଯାୟୀ ଏକ ବିଲ୍ ବିଚାର ପାଇଁ ଆସିବା ପରେ ରାଜ୍ୟପାଳ ତାଙ୍କ ପାଖରେ ଉପଲବ୍ଧ ସମସ୍ତ ବିକଳ୍ପକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ସମୟରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପରିଷଦ ଦ୍ୱାରା ଦିଆଯାଇଥିବା ସହାୟତା ଏବଂ ପରାମର୍ଶ ମାନିବାକୁ ବାଧ୍ୟ କି ବୋଲି ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଛନ୍ତି। ସାମ୍ବିଧାନିକ କ୍ଷମତା ପ୍ରୟୋଗ ଯୁକ୍ତିଯୁକ୍ତ କି ନାହିଁ ସେ ସଂପର୍କରେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିବାକୁ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ମୁର୍ମୁ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି। ସେ ସମ୍ବିଧାନର ଧାରା ୩୬୧କୁ ଉଦାହରଣ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି କିମ୍ବା ରାଜ୍ୟପାଳ ପଦର କ୍ଷମତା ଏବଂ କର୍ତ୍ତବ୍ୟ ପାଳନ ପାଇଁ କୌଣସି ଅଦାଲତଙ୍କ ନିକଟରେ ଉତ୍ତରଦାୟୀ ରହିବେ ନାହିଁ। 

ଗତ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ଜେବି ପାର୍ଦିୱାଲା ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ୍‌ ଆର୍‌ ମହାଦେବନଙ୍କୁ ନେଇ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଧାରା ୧୪୨ ଅନୁଯାୟୀ ଅଦାଲତର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର କ୍ଷମତାକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ତାମିଲନାଡ଼ୁ ବିଲ୍ ବିବାଦରେ ରାୟ ଦେଇଥିଲେ। ରାଜ୍ୟପାଳ ୧୦ଟି ବିଲ୍ ଅନୁମୋଦନ ଦେବାକୁ ମନା କରିବା ବେଆଇନ ଏବଂ ମନମୁଖି ବୋଲି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ କହିବା ସହ ବିଲ୍‌ ମଂଜୁରି ପାଇଁ ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ।