ମୁଁ ରୋବୋଟ୍ ନୁହେଁ ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରିବା ମହଙ୍ଗା ପଡ଼ିପାରେ: ଲୋକଙ୍କୁ ବୋକା ବନାଉଛନ୍ତି ସାଇବର ଠକ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଯଦି ଆପଣ କୌଣସି ୱେବସାଇଟରେ ଥିବା କ୍ୟାପଚା ଯାଞ୍ଚ ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଜାଣନ୍ତୁ ଯେ, ଏପରି କରିବା ଦ୍ୱାରା ଆପଣ ମଧ୍ୟ ଠକାମିର ଶିକାର ହୋଇପାରନ୍ତି। ସାଇବର ଠକମାନେ ପ୍ରକୃତରେ ଅନୁକରଣର ଜାଲ ବୁଣି ଅନଲାଇନରେ ଲୋକଙ୍କୁ ଲୁଟିବାର ଏକ ନୂତନ ଉପାୟ ଆପଣାଇଛନ୍ତି। ଆପଣ ଅନେକ ସମୟରେ ଅନେକ ୱେବସାଇଟରେ 'ଆଇ ଆମ୍ ନଟ୍ ରୋବୋଟ୍' ଲେଖାଥିବା ଏକ କ୍ୟାପଚା ଦେଖିଥିବେ, ଯାହାର ଏକ ଟିକ୍ ଚିହ୍ନ ଥାଏ ଏବଂ ଆପଣ କେବଳ ଏହା ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରି ଯାଞ୍ଚ କରିବା ପରେ ଆଗକୁ ବଢ଼ିପାରିବେ। ଏବେ ସାଇବର ଠକମାନେ ଏହାକୁ ଲୋକଙ୍କୁ ଲୁଟିବାର ଏକ ଅସ୍ତ୍ର ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରୂଛନ୍ତି। ତେଣୁ ମୁଁ ରୋବୋଟ୍ ନୁହେଁ ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ଥରେ ଚିନ୍ତା କରନ୍ତୁ।

ମଣିଷ ଏବଂ ମେସିନ ମଧ୍ୟରେ ପାର୍ଥକ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ଅନଲାଇନ୍ ଜଗତରେ କ୍ୟାପଚା ପ୍ରକ୍ରିୟା ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସାଇବର ଅପରାଧୀମାନେ ଏବେ ନକଲି ୱେବସାଇଟରେ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ମାଧ୍ୟମରେ ଲୋକଙ୍କ ବ୍ୟାଙ୍କ ଆକାଉଣ୍ଟ ଖାଲି କରୁଛନ୍ତି। କ୍ୟାପଚା ମାଧ୍ୟମରେ କମ୍ପ୍ୟୁଟର, ଲାପଟପ୍, ଟ୍ୟାବ୍, ମୋବାଇଲ୍ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଗ୍ୟାଜେଟରେ ମାଲୱେର୍ ପ୍ରବେଶ କରାଯାଇପାରିବ। କେବଳ ଗୋଟିଏ କ୍ଲିକ୍‌ରେ, ବ୍ୟବହାରକାରୀ ସାଇବର ଠକଙ୍କ ଜାଲରେ ଫସି ଯାଆନ୍ତି। ବାସ୍ତବତା ହେଉଛି ସାଇବର ଅପରାଧୀମାନେ ମୂଳ ୱେବସାଇଟ୍ ପରି ନକଲି ୱେବସାଇଟ୍ ତିଆରି କରି ଏବଂ ସେଥିରେ ମୂଳ କ୍ୟାପଚାକୁ କପି କରି ଲୋକଙ୍କୁ ଟାର୍ଗେଟ କରୁଛନ୍ତି। ଏପରି ଠକେଇରୁ କିପରି ରକ୍ଷା ପାଇବେ ତାହା ଜାଣିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ।

ସାଇବର ବିଶେଷଜ୍ଞ ନୀତିନଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ନକଲି କ୍ୟାପଚା ଆପଣଙ୍କ ସିଷ୍ଟମରେ ମାଲୱେର ଡାଉନଲୋଡ୍ କରିଥାଏ। ନକଲି କ୍ୟାପଚା ପ୍ରାୟତଃ ହ୍ୟାକ୍ ହୋଇଥିବା ୱେବସାଇଟ୍, ନକଲି ବିଜ୍ଞାପନ କିମ୍ବା ଫିସିଂ ଇମେଲ୍ ମାଧ୍ୟମରେ ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ୱେବସାଇଟ୍ କିମ୍ବା ନକଲି ୱେବସାଇଟ୍ କପିରେ ଦେଖାଯାଇପାରେ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କୁ ବ୍ରାଉଜର ବିଜ୍ଞପ୍ତି ଚାଲୁ କରିବାକୁ କିମ୍ବା ଫାଇଲ୍ ଡାଉନଲୋଡ୍ କରିବାକୁ କହିପାରେ। ଏହିପରି କ୍ୟାପଚା ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ବିପଦଜନକ 'ଲୁମା ଷ୍ଟିଲର'ନାମକ ମାଲୱେର ପ୍ରସାରିତ ହୋଇଥାଏ।

ଆଇଟି ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଅପରାଧୀମାନେ ଗୁଗୁଲର ମୂଳ କ୍ୟାପଚା ପୃଷ୍ଠା ପରି ଦେଖାଯାଉଥିବା ନକଲି ୱେବସାଇଟ୍ ତିଆରି କରୁଛନ୍ତି। ଏହି ସାଇଟ୍ଗୁଡ଼ିକ ଆପଣଙ୍କୁ କିଛି ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ କମାଣ୍ଡ ଚଲାଇବାକୁ କୁହେ, ଯେପରିକି ୱିଣ୍ଡୋଜ୍‌ରେ ରନ୍Run) ଡାଏଲଗ୍ (Win+R) ପ୍ରେସ୍, Ctrl+V ଦବାଇ କମାଣ୍ଡ ପେଷ୍ଟ କରି ଏବଂ ତା’ପରେ Enter ପ୍ରେସ୍ କରିବାକୁ କହିଥାଏ। ପ୍ରକୃତରେ, ଏହା ଏକ ଗୁପ୍ତ କୋଡ୍ ଯାହା ଆପଣଙ୍କ ଡିଭାଇସ୍‌ରେ ମାଲୱେର୍ ଡାଉନଲୋଡ୍ କରିଥାଏ। CloudSEK ଅନୁସାରେ ନକଲି କ୍ୟାପଚା ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରିବା ପ୍ରକୃତ ବିପଦ ନୁହେଁ। ମାତ୍ର ଯେତେବେଳେ ଆପଣ ଏଥିରେ ଦିଆଯାଇଥିବା ନିର୍ଦ୍ଦେଶାବଳୀ ପାଳନ କରିବା ଆରମ୍ଭ କରନ୍ତି ସେତେବେଳେ ସମସ୍ୟା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ।

ପ୍ରକୃତ ଏବଂ ନକଲି କ୍ୟାପଚା ମଧ୍ୟରେ କିଛି ସ୍ପଷ୍ଟ ପାର୍ଥକ୍ୟ ଅଛି। ବିଶ୍ୱସ୍ତ ୱେବସାଇଟରେ ପ୍ରକୃତ କ୍ୟାପଚା ଦେଖାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥିରେ ଚିତ୍ର ଚୟନ କରିବା, ଅକ୍ଷର ଟାଇପ୍ କରିବା କିମ୍ବା ଚେକବକ୍ସଗୁଡ଼ିକୁ ଟିକ୍ କରିବା ଭଳି ସରଳ କାର୍ଯ୍ୟ ଥାଏ। କିନ୍ତୁ ନକଲି କ୍ୟାପଚା ଆପଣଙ୍କୁ ଅଜବ କାମ କରିବାକୁ କୁହେ, ଯେପରିକି ବିଜ୍ଞପ୍ତି ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଅନ୍ତୁ ବଟନ୍ ପ୍ରେସ୍, ଫାଇଲ୍ ଡାଉନଲୋଡ୍ କରିବା କିମ୍ବା ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ସୂଚନା ଦେବାକୁ କହିଥାଏ।

ନକଲି କ୍ୟାପଚା ଚିହ୍ନଟ କରିବା ପାଇଁ, ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ୱେବସାଇଟ୍ ଠିକଣା ଅର୍ଥାତ୍ URL ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ। ଯଦି ଏଥିରେ ଭୁଲ ସ୍ପେଲିଂ, ଭିନ୍ନ ଚିହ୍ନ କିମ୍ବା ଅଜଣା ଡୋମେନ୍ ଅଛି, ତେବେ ସତର୍କ ରୁହନ୍ତୁ। ଆଉ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କଥା ହେଉଛି ନକଲି କ୍ୟାପଚା ହଠାତ୍ ପପ୍-ଅପ୍ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା ୱେବସାଇଟର ଏକ ଅଂଶ ନୁହେଁ। ଏହା ସହିତ, URL ଯାଞ୍ଚ କରନ୍ତୁ ଯେ ଏହା HTTPS ସହିତ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି କି ନାହିଁ।

କଣ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ:

-ଆପଣଙ୍କ କମ୍ପ୍ୟୁଟର ଏବଂ ଲାପଟପରେ ଆଣ୍ଟି-ଭାଇରସକୁ ଅପଡେଟ୍ ରଖନ୍ତୁ। ଯାହା ଦ୍ଵାରା ଫାୟାରୱାଲ୍ ଆପଣଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେଇପାରିବ।

-ସେକେଣ୍ଡ ହ୍ୟାଣ୍ଡ୍ ଏବଂ ଶସ୍ତା ମୋବାଇଲ୍ ଫୋନ୍ ପ୍ରାୟତଃ ଅସୁରକ୍ଷିତ। ତେଣୁ ଯଦି ଆପଣ ସେଗୁଡ଼ିକୁ କିଣୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଏକ ଆଣ୍ଟିଭାଇରସ୍ ରଖିବା ନିଶ୍ଚିତ କରନ୍ତୁ।

-ମୋବାଇଲ୍ କିମ୍ବା ଗ୍ୟାଜେଟ୍‌ଗୁଡ଼ିକର ସଫ୍ଟୱେର୍ ଅପଡେଟ୍ ରଖନ୍ତୁ।

-କେବଳ ସେହି ୱେବସାଇଟ୍ ଉପରେ ବିଶ୍ୱାସ କରନ୍ତୁ ଯେଉଁଗୁଡ଼ିକର URL ଆରମ୍ଭରେ HTTPS ଲେଖାଯାଇଛି, ସେମାନଙ୍କର କ୍ୟାପଚାରେ କୌଣସି ସମସ୍ୟା ନାହିଁ।

-ଯଦି ଆପଣ ଭୁଲବଶତଃ କୌଣସି ଅସୁରକ୍ଷିତ ୱେବସାଇଟ୍ ପରିଦର୍ଶନ କରୁଛନ୍ତି ଏବଂ କ୍ୟାପଚା ଉପରେ କ୍ଲିକ୍ କରୁଛନ୍ତି, ତେବେ ଆପଣଙ୍କର ବ୍ରାଉଜର ଡାଟା ଡିଲିଟ୍ କରନ୍ତୁ କିମ୍ବା ଆପଣଙ୍କର ଡାଟା ବ୍ୟାକଅପ୍ ନିଅନ୍ତୁ ଏବଂ ଆପଣଙ୍କର ଫୋନ୍ କିମ୍ବା ଗ୍ୟାଜେଟ୍ ରିସେଟ୍ କରନ୍ତୁ।

ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ, CAPTCHAର ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପ ହେଉଛି 'Completely Automated Public Turing test to Tell Computers and Humans Apart'। ଏହାର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଏହା ଯାଞ୍ଚ କରେ ଯେ, ଆପଣ ଜଣେ ମଣିଷ କି ରୋବୋଟ୍। ଅନେକ ଥର ଆପଣ ୱେବସାଇଟରେ ଦେଖିଥିବେ, ଆପଣଙ୍କୁ କିଛି ଚିତ୍ର ଚୟନ କରିବାକୁ, ବଙ୍କା ଅକ୍ଷର କିମ୍ବା ସଂଖ୍ୟା ଟାଇପ୍ କରିବାକୁ କିମ୍ବା 'I am Not Robot' ବାକ୍ସରେ ଟିକ୍ କରିବାକୁ କୁହାଯାଏ। ଏଗୁଡ଼ିକ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର CAPTCHA ଯାହା ନିଶ୍ଚିତ କରେ ଯେ ଆପଣ ଜଣେ ମଣିଷ ଏବଂ ରୋବୋଟ୍ ନୁହନ୍ତି।