ଭାରତର ରକ୍ଷାକବଚ ଏସ୍-୪୦୦ ସୁଦର୍ଶନଚକ୍ର

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ମେ ୭ ଓ ୮ ତାରିଖ ମଧ୍ୟରାତ୍ରିରେ ପାକିସ୍ତାନ ଭାରତର ୧୫ଟି ସହର ଆଡ଼କୁ ଡ୍ରୋନ୍ ଓ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ନିକ୍ଷେପ କରିଥିଲା, ଯାହାକୁ ଭାରତ ଏସ୍-୪୦୦ ସୁଦର୍ଶନଚକ୍ର ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ ବ୍ୟବହାର କରି ଅଟକାଇଥିଲା। ଭାରତର ଇଣ୍ଟିଗ୍ରେଟେଡ୍ କାଉଣ୍ଟର-ୟୁଏଏସ୍ ଗ୍ରିଡ୍ ଓ ଏୟାର ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ୍ ପ୍ରାୟ ସମସ୍ତ ଆକ୍ରମଣ ଉଦ୍ୟମକୁ ସଫଳତାର ସହ ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରିଛି, ଯାହା ଭାରତୀୟ ସମ୍ପତ୍ତିର କ୍ଷତିକୁ ରୋକିଛି। ବିଭିନ୍ନ ସ୍ଥାନରେ ପାକିସ୍ତାନୀ ଡ୍ରୋନ୍ ଓ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରର ଭଗ୍ନାବଶେଷ ଉଦ୍ଧାର ହୋଇଥିବା ଅଧିକାରୀମାନେ ନିଶ୍ଚିତ କରିଛନ୍ତି, ଯାହା ଆକ୍ରମଣର ଠୋସ୍ ପ୍ରମାଣ ବହନ କରୁଛି। ଏସ୍-୪୦୦ ‘ସୁଦର୍ଶନଚକ୍ର’ ହେଉଛି ରୁଷ୍‌ଠାରୁ ଅଣାଯାଇଥିବା ଏସ୍-୪୦୦ ଟ୍ରମ୍ଫ ଏୟାର୍ ଡିଫେନ୍ସ ମିସାଇଲ ସିଷ୍ଟମ୍‌କୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ଭାରତୀୟ ନାମ। ‘ସୁଦର୍ଶନଚକ୍ର’ ଶବ୍ଦଟି ମହାଭାରତରୁ ଆସିଛି, ଯାହା ସଠିକତା, ବେଗ ଓ ମାରାତ୍ମକ କ୍ଷମତାର ପ୍ରତୀକ। ରୁଷିଆର ଅଲମାଜ୍-ଆଣ୍ଟି ଦ୍ୱାରା ବିକଶିତ ଏସ୍-୪୦୦ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ ଦୀର୍ଘ ଦୂରତାବିଶିଷ୍ଟ ଭୂପୃଷ୍ଠରୁ ଆକାଶକୁ ନିକ୍ଷେପଯୋଗ୍ୟ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପ୍ରଣାଳୀ। ୨୦୧୮ରେ ଭାରତ ୫ଟି ଏସ୍‌-୪୦୦ ସିଷ୍ଟମ୍ ପାଇଁ ରୁଷ୍ ସହିତ ୫.୪୩ ବିଲିୟନ ଡଲାରର ଚୁକ୍ତି ସ୍ୱାକ୍ଷର କରିଥିଲା। 

ପାକିସ୍ତାନ ଓ ଚୀନ୍‌ ଆଡ଼ୁ ଆସୁଥିବା ବିପଦରୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରଥମ ସିଷ୍ଟମ୍ ୨୦୨୧ରେ ପଞ୍ଜାବରେ ମୁତୟନ କରାଯାଇଥିଲା। ଏସ୍-୪୦୦, ୪୦୦ କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆକାଶମାର୍ଗରେ ଲକ୍ଷ୍ୟଭେଦ କରିପାରିବ ଏବଂ ୬୦୦ କିଲୋମିଟର ଦୂର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିପଦ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବ। ଏହା ୪ ପ୍ରକାରର କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ରକୁ ସମର୍ଥନ କରି ବିମାନ ଓ ଡ୍ରୋନ୍‌ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି କ୍ରୁଜ୍ ଓ ବ୍ୟାଲିଷ୍ଟିକ୍ କ୍ଷେପଣାସ୍ତ୍ର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୁ କିଛିକୁ ଟାର୍ଗେଟ୍ କରିବାରେ ସକ୍ଷମ। ଅତ୍ୟାଧୁନିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟ-ଆରେ ରାଡାରରେ ସଜ୍ଜିତ ଏହି ସିଷ୍ଟମ୍ ଏକା ସାଙ୍ଗରେ ୧୦୦ରୁ ଅଧିକ ଟାର୍ଗେଟ୍‌କୁ ଟ୍ରାକ୍ କରିପାରିବ ଏବଂ ଦ୍ରୁତ ରିପୋଜିସନିଂ ପାଇଁ ଏହାକୁ ମୋବାଇଲ୍ ଲଞ୍ଚରରେ ଲଗାଯାଇଛି। ଏସ୍-୪୦୦ ଭାରତର ବହୁସ୍ତରୀୟ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷମତାକୁ ସୁଦୃଢ଼ କରିବା ସହ ପ୍ରମୁଖ ସାମରିକ ଓ ବେସାମରିକ ସମ୍ପତ୍ତିର ସୁରକ୍ଷା ଦିଗରେ ରଣନୈତିକ ସଫଳତା ପ୍ରଦାନ କରୁଛି। ଆକାଶମାର୍ଗରୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଏହା ଏକ ଗେମ୍ ଚେଞ୍ଜର ଭାବେ ପରିଗଣିତ ହେଉଛି। ପାକିସ୍ତାନର ବୁଧବାର ଉତ୍ତେଜନା ପରେ ଭାରତୀୟ ସଶସ୍ତ୍ର ବାହିନୀ ଆନୁପାତିକ ଜବାବ ଦେଇ ଲାହୋର ସମେତ ପାକିସ୍ତାନୀ ଏୟାର୍ ଡିଫେନ୍ସ ସିଷ୍ଟମ୍ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରି ପାକ୍‌ ବାୟୁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ଛାରଖାର କରିଥିଲା।