ଜନ୍ ଜେ ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ଓ ଜେଫ୍ରି ଇ. ହିଣ୍ଟନଙ୍କୁ ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: କୃତ୍ରିମ ନ୍ୟୁରାଲ ନେଟୱର୍କ ସହିତ ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂକୁ ସକ୍ଷମ କରୁଥିବା ମୌଳିକ ଆବିଷ୍କାର ଓ ଉଦ୍‌ଭାବନ ପାଇଁ ରୟାଲ ସୁଇଡିଶ ଏକାଡେମି ଅଫ୍ ସାଇନ୍ସ ଜନ୍ ଜେ ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ଓ ଜେଫ୍ରି ଇ ହିଣ୍ଟନଙ୍କୁ ୨୦୨୪ ପାଇଁ ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା କରିଛି।  ଆଜିର ଶକ୍ତିଶାଳୀ ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂର ମୂଳଦୁଆ ପକାଇଥିବା ପଦ୍ଧତି ବିକଶିତ କରିବା ପାଇଁ ଦୁଇ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ବିଜେତା ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନର ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ। 

ଜନ୍ ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ଏକ ଆସୋସିଏଟିଭ୍ ମେମୋରି ସୃଷ୍ଟି କରିଥିଲେ ଯାହା ଡାଟାରେ ଫଟୋ ଓ ଅନ୍ୟ ପ୍ରକାରର ଢାଞ୍ଚାଗୁଡିକ ଷ୍ଟୋର୍ ଓ ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରିପାରେ। ଜେଫ୍ରି ହିଣ୍ଟନ୍ ଏକ ପଦ୍ଧତି ଆବିଷ୍କାର କରିଥିଲେ ଯାହା ସ୍ୱୟଂଚାଳିତ ଭାବରେ ଡାଟାରେ ଥିବା ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ଖୋଜିପାରିବ ଏବଂ ଚିତ୍ରରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଉପାଦାନଗୁଡିକ ଚିହ୍ନଟ କରିପାରିବ।

ଯେତେବେଳେ ଆମେ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ଇଣ୍ଟେଲିଜେନ୍ସ (ଏଆଇ) ବିଷୟରେ କଥାବାର୍ତ୍ତା କରୁ, ଆମେ ପ୍ରାୟତଃ ଆର୍ଟିଫିସିଆଲ ନ୍ୟୁରାଲ ନେଟୱର୍କ ଦ୍ବାରା ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂକୁ ବୁଝିଥାଉ। ଏହି ଜ୍ଞାନକୌଶଳ ମୂଳତଃ ମସ୍ତିଷ୍କର ଗଠନରୁ ପ୍ରେରିତ ହୋଇଥିଲା। ଏକ କୃତ୍ରିମ ନ୍ୟୁରାଲ ନେଟୱର୍କରେ ମସ୍ତିଷ୍କର ନ୍ୟୁରନ (ସ୍ନାୟୁକୋଷ)ଗୁଡିକ ନୋଡ୍ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ କରନ୍ତି ଯାହାର ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ମୂଲ୍ୟ ଥାଏ। ଏହି ନୋଡ୍‌ଗୁଡିକ ପରସ୍ପରକୁ ସଂଯୋଗ ମାଧ୍ୟମରେ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ ଯାହାକୁ ସିନାପ୍ସ ସହିତ ତୁଳନା କରାଯାଇପାରେ ଏବଂ ଯାହାକୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ କିମ୍ବା ଦୁର୍ବଳ କରାଯାଇପାରିବ। ଚଳିତ ବର୍ଷର ବିଜେତାମାନେ ୧୯୮୦ ଦଶକରୁ କୃତ୍ରିମ ନ୍ୟୁରାଲ ନେଟୱର୍କ ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି।
ଜନ୍ ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ଏକ ନେଟୱର୍କ ଉଦ୍ଭାବନ କରିଥିଲେ ଯାହା ଢାଞ୍ଚାଗୁଡିକର ସୁରକ୍ଷା ଓ ପୁନଃନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ଏକ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ।

ଆମେ ନୋଡ୍‌ଗୁଡ଼ିକୁ ପିକ୍ସେଲ୍ ଭାବରେ କଳ୍ପନା କରିପାରିବା। ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ନେଟୱର୍କ ପଦାର୍ଥ ବିଜ୍ଞାନର ଉପଯୋଗ କରି ପରମାଣୁ ସ୍ପିନ୍ ଦ୍ବାରା ପଦାର୍ଥର ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟକୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିପାରେ। ପରମାଣୁ ସ୍ପିନ୍ ହେଉଛି ଏକ ଗୁଣ ଯାହା ପ୍ରତ୍ୟେକ ପରମାଣୁକୁ ଏକ କ୍ଷୁଦ୍ର ଚୁମ୍ବକରେ ପରିଣତ କରିଥାଏ। ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ନେଟୱର୍କ ସେଭ୍ ହୋଇଥିବା ଛବିକୁ ଖୋଜିବା ପାଇଁ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ। ଜେଫ୍ରି ହିଣ୍ଟନ୍ ହପ୍‌ଫିଲ୍ଡ ନେଟୱର୍କକୁ ଏକ ନୂତନ ନେଟୱର୍କର ମୂଳଦୁଆ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରିଥିଲେ ଯାହା ବୋଲ୍ଟଜମାନ୍ ମେସିନ୍ ନାମକ ଏକ ଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ବ୍ୟବହାର କରେ। ଏହା ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ପ୍ରକାରର ଡାଟାରେ ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଯୁକ୍ତ ଉପାଦାନଗୁଡ଼ିକୁ ଚିହ୍ନିପାରେ। ମେସିନ୍ ଚଳାଇବା ସମୟରେ ସୃଷ୍ଟ ଉଦାହରଣଗୁଡ଼ିକୁ ଫିଡ୍ କରି ମେସିନକୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଦିଆଯାଏ। ମେସିନ୍ ଲର୍ଣ୍ଣିଂର ବିକାଶରେ ଦୁଇ ବୈଜ୍ଞାନିକଙ୍କ ଭୂମିକା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ। ମାଇକ୍ରୋ-ଆର୍‌ଏନ୍‌ଏ ଆବିଷ୍କାର ଓ ପୋଷ୍ଟ-ଟ୍ରାନ୍ସକ୍ରିପ୍ସନାଲ ଜିନ୍ ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ଏହାର ଭୂମିକା ପାଇଁ ଆମେରିକାର ଭିକ୍ଟର ଆମ୍ବ୍ରୋସ୍ ଓ ଗ୍ୟାରି ରୁଭକୁନଙ୍କୁ ଭେଷଜରେ ନୋବେଲ ମିଳିବାର ଗୋଟିଏ ଦିନ ପରେ ପଦାର୍ଥବିଜ୍ଞାନ ପାଇଁ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି। ରସାୟନବିଜ୍ଞାନ ଓ ସାହିତ୍ୟ କ୍ଷେତ୍ରରେ ନୋବେଲ ପୁରସ୍କାର ବୁଧବାର ଓ ଗୁରୁବାର ଏବଂ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ଶୁକ୍ରବାର ଘୋଷଣା କରାଯିବ।