ପ୍ରଧାନବିଚାରପତି ଭାବେ ଶପଥ ନେଲେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ସଞ୍ଜୀବ ଖାନ୍ନା

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଜଷ୍ଟିସ୍ ସଞ୍ଜୀବ ଖାନ୍ନା ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟର ୫୧ତମ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଭାବେ ସୋମବାର ଶପଥ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଭବନରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଦ୍ରୌପଦୀ ମୁର୍ମୁ ତାଙ୍କୁ ଶପଥ ପାଠ କରାଇଛନ୍ତି। ରବିବାର ଅବସର ଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଜଷ୍ଟିସ ଡିୱାଇ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼ଙ୍କଠାରୁ ସେ ଦାୟିତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ଶପଥ ଗ୍ରହଣ ଉତ୍ସବରେ ଉପରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଜଗଦୀପ ଧନଖଡ଼, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ, ପ୍ରତିରକ୍ଷା ମନ୍ତ୍ରୀ ରାଜନାଥ ସିଂହ, ପୂର୍ବତନ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଡିୱାଇ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼ ପ୍ରମୁଖ ଉପସ୍ଥିତ ଥିଲେ। ଜଷ୍ଟିସ୍ ଖାନ୍ନାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକାଳ ୨୦୨୫ ମେ ୧୩ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଚାଲିବ। ଅକ୍ଟୋବର ୧୬ରେ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼ଙ୍କ ସୁପାରିସକ୍ରମେ ସରକାର ଅକ୍ଟୋବର ୨୪ରେ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନାଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ଘୋଷଣା କରିଥିଲେ। ନଭେମ୍ବର ୮ ତାରିଖରେ ଜଷ୍ଟିସ୍ ଚନ୍ଦ୍ରଚୂଡ଼ଙ୍କୁ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟର ବିଚାରପତି, ଓକିଲ ଓ କର୍ମଚାରୀମାନେ ବିଦାୟ ସମ୍ବର୍ଦ୍ଧନା ଜଣାଇଥିଲେ। ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ ବଣ୍ଡ୍ ଯୋଜନାକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରିବା ଏବଂ ଧାରା ୩୭୦ ଉଚ୍ଛେଦକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ଭଳି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କ ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ରାୟର ଖଣ୍ଡପୀଠରେ ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନା ସଦସ୍ୟ ରହିଥିଲେ।  

୧୯୬୦ ମସିହା ମେ ୧୪ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଜଷ୍ଟିସ୍ ଖାନ୍ନା ଦିଲ୍ଲୀ ହାଇକୋର୍ଟର ପୂର୍ବତନ ବିଚାରପତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ଦେବରାଜ ଖାନ୍ନାଙ୍କ ପୁଅ ଏବଂ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟର ପ୍ରସିଦ୍ଧ ବିଚାରପତି ଏଚ୍‌ଆର୍ ଖାନ୍ନାଙ୍କ ପୁତୁରା। ୨୦୧୯ ଜାନୁଆରି ୧୮ରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇବା ପୂର୍ବରୁ ସେ ଅନେକ ବର୍ଷ ଧରି ଆଇନ ଅଭ୍ୟାସ କରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ଦିଲ୍ଲୀ ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କ କକା ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏଚ୍‌ଆର୍ ଖାନ୍ନା ୧୯୭୬ ମସିହାରେ ଏଡିଏମ୍ ଜବଲପୁର ମାମଲାରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ କରିବା ସହ ଜରୁରିକାଳୀନ ପରିସ୍ଥିତି ସମୟରେ ମୌଳିକ ଅଧିକାରକୁ ସ୍ଥଗିତ ରଖିବାକୁ ଅସାମ୍ବିଧାନିକ ଘୋଷଣା କରି ଚର୍ଚ୍ଚାକୁ ଆସିଥିଲେ। ସେଥିପାଇଁ ତତ୍‌କାଳୀନ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ସରକାର ତାଙ୍କୁ ପ୍ରଧାନ ବିଚାରପତି କରାଇ ଦେଇ ନ ଥିଲେ। ଜଷ୍ଟିସ୍ ଏଚ୍‌ଆର୍ ଖାନ୍ନା ମଧ୍ୟ ୧୯୭୩ କେଶବାନନ୍ଦ ଭାରତୀ ମାମଲାରେ ମୌଳିକ ଢାଞ୍ଚା ନୀତି ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିବାରେ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ।

୨୦୨୪ ଏପ୍ରିଲରେ ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନାଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ଗଠିତ ଖଣ୍ଡପୀଠ ଇଭିଏମ୍ ଟାମ୍ପରିଂକୁ ନେଇ ଉଦ୍‌ବେଗକୁ ଖାରଜ କରିବା ସହ କାଗଜ ବାଲଟକୁ ଫେରିବା ଉପରେ ରୋକ ଲଗାଇଥିଲେ। ଜଷ୍ଟିସ ଖାନ୍ନା ମଧ୍ୟ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କ ଖଣ୍ଡପୀଠର ସଦସ୍ୟ ଥିଲେ, ଯେଉଁଥିରେ ରାଜନୈତିକ ପାଣ୍ଠି ପାଇଁ ଇଲେକ୍ଟୋରାଲ ବଣ୍ଡ୍ ଯୋଜନାକୁ ଅସାମ୍ବିଧାନିକ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଜମ୍ମୁ-କଶ୍ମୀରକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାନ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଧାରା ୩୭୦ ଉଚ୍ଛେଦ ପାଇଁ ସରକାରଙ୍କ ୨୦୧୯ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ବଜାୟ ରଖାଯାଇଥିଲା। ସେ କେଜ୍ରିୱାଲଙ୍କୁ ଅନ୍ତରୀଣ ଜାମିନ ପ୍ରଦାନ କରିଥିବା ଖଣ୍ଡପୀଠର ଅଧ୍ୟକ୍ଷତା କରି ଅବକାରୀ ନୀତି ତଦନ୍ତ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ ପାଇଁ ପ୍ରଚାର କରିବାକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଥିଲେ।

ଜଷ୍ଟିସ୍ ଖାନ୍ନା ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର କ୍ୟାମ୍ପସ ଲ ସେଣ୍ଟରରେ ଆଇନ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ। ସେ ଜାତୀୟ ଆଇନ ସେବା ପ୍ରାଧିକରଣ (ନାଲସା)ର କାର୍ଯ୍ୟନିର୍ବାହୀ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭଳି ଭୂମିକାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ଏବଂ ୧୯୮୩ ମସିହାରୁ ଦିଲ୍ଲୀ ବାର୍ କାଉନସିଲରେ ଆଇନ ଅଭ୍ୟାସ କରିଛନ୍ତି। ଆୟକର ବିଭାଗର ବରିଷ୍ଠ ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ କାଉନସେଲ ଓ ଜାତୀୟ ରାଜଧାନୀ ଅଞ୍ଚଳ ଦିଲ୍ଲୀର ଷ୍ଟାଣ୍ଡିଂ କାଉନସେଲ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ତାଙ୍କ କର୍ମମୟ ଜୀବନର ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ସେ ଦିଲ୍ଲୀ ହାଇକୋର୍ଟରେ ଆପରାଧିକ ମାମଲାରେ ଅତିରିକ୍ତ ପବ୍ଲିକ ପ୍ରସିକ୍ୟୁଟର ଓ ଆମିକସ୍ କ୍ୟୁରି ଭାବେ ମଧ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି।