ପୂର୍ବ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତରେ ୨୧ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୌସୁମୀ ସକ୍ରିୟ ରହିବ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୧ ତାରିଖ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ବାୟୁ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଓ ପୂର୍ବ ଭାରତରେ ସକ୍ରିୟ ରହିବ ଏବଂ ବ୍ୟାପକ ବର୍ଷା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ବୋଲି ଭାରତୀୟ ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ସୋମବାର କହିଛି। ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁଖିଲା ଥିଲା। ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ବର୍ଷା ଏହି ଅଭାବକୁ ସାମାନ୍ୟ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସହାୟକ ହେବ ବୋଲି ଘରୋଇ ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନୀ ସ୍କାଏମେଟ୍ ପାଣିପାଗ ସେବାର ଜଳବାୟୁ ଓ ପାଣିପାଗ ବିଜ୍ଞାନର ଉପାଧ୍ୟକ୍ଷ ମହେଶ ପାଲାୱତ କହିଛନ୍ତି। ଦେଶର ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଭାଗ ଶୁଖିଲା ରହିବ। ପଶ୍ଚିମ ରାଜସ୍ଥାନ, ପଞ୍ଜାବ ଓ ହରିୟାଣା ଶୁଖିଲା ରହିବ। ପାଣିପାଗ ବ୍ୟୁରୋ ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୧୯୦୧ରେ ରେକର୍ଡ ରଖିବା ଆରମ୍ଭ ହେବା ପରଠାରୁ ଗତ ଅଗଷ୍ଟ ମାସ ସମଗ୍ର ଦେଶ ପାଇଁ ସବୁଠାରୁ ଶୁଖିଲା ଏବଂ ଗରମ ଥିଲା। ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀର ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଆରମ୍ଭ ତାରିଖ ଜୁନ୍ ପହିଲାରୁ ସାରା ଦେଶରେ ବୃଷ୍ଟିପାତରେ ୧୦% ଅଭାବ ରହିଥିବା ବେଳେ ଉପଦ୍ୱୀପରେ ୯%, କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତରେ ୯%, ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ଭାରତରେ ୧% ଏବଂ ପୂର୍ବ ଓ ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଭାରତରେ ୧୯% ଅଭାବ ରହିଛି।

ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଏବଂ ଏହାର ଆଖପାଖ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏକ ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ଏହି ଘୂର୍ଣ୍ଣିବଳୟରୁ ପୂର୍ବ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ଦକ୍ଷିଣ ଛତିଶଗଡ଼ ଓ ବିଦର୍ଭ ଦେଇ ବଙ୍ଗୋପସାଗରକୁ ଏକ ଲମ୍ବା ଲଘୁଚାପ କ୍ଷେତ୍ର ଗତି କରୁଛି। ଆସନ୍ତା ୭୨ ଘଣ୍ଟା ମଧ୍ୟରେ ଉତ୍ତର-ପଶ୍ଚିମ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଆଉ ଏକ ଲଘୁଚାପ କ୍ଷେତ୍ର ସୃଷ୍ଟି ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ବର୍ତ୍ତମାନ ଲଘୁଚାପ ପ୍ରଣାଳୀ ବିକଶିତ ହେଉଥିବାରୁ ପୂର୍ବ ଓ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଭାରତରେ ବର୍ଷା ଜାରି ରହିବ ବୋଲି ପାଲାୱତ କହିଛନ୍ତି। ଏହି ବର୍ଷା ବର୍ତ୍ତମାନର ଫସଲ ପାଇଁ ଉପଯୋଗୀ ହୋଇ ନ ପାରେ କିନ୍ତୁ ଏହା ରବି ଋତୁ ପାଇଁ ଭଲ। ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ସ୍ୱାଭାବିକ ବର୍ଷା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି, ଯାହା ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ହାରାହାରି ୯୧%ରୁ ୧୦୯% ମଧ୍ୟରେ ରହିବ ବୋଲି ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଛି। ଉତ୍ତର-ପୂର୍ବ ଭାରତ, ପୂର୍ବ ଭାରତ, ହିମାଳୟ ପାଦଦେଶରେ ଏବଂ ପୂର୍ବ-କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଉପଦ୍ୱୀପୀୟ ଭାରତର କେତେକ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍ୱାଭାବିକଠାରୁ ଅଧିକ ବର୍ଷା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଦେଶର ଅବଶିଷ୍ଟ ଅଞ୍ଚଳର ଅଧିକାଂଶ ଅଞ୍ଚଳରେ ସ୍ୱାଭାବିକଠାରୁ କମ୍ ବର୍ଷା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି।

ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧ ଓ ୧୫ ରେ ପଶ୍ଚିମ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ, ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧-୧୫ରେ ପୂର୍ବ ମଧ୍ୟପ୍ରଦେଶ ଓ ଛତିଶଗଡ଼ ଏବଂ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩-୧୫ରେ ବିଦର୍ଭରେ ହାଲୁକାରୁ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବର୍ଷା ଓ ବଜ୍ରପାତ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୧-୧୫ରେ ଓଡ଼ିଶାରେ, ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୩ରୁ ୧୫ରେ ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡରେ ଏବଂ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୪ ଓ ୧୫ରେ ଗାଙ୍ଗେୟ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ହାଲୁକାରୁ ମଧ୍ୟମ ଧରଣର ବର୍ଷା ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି ବୋଲି ପାଣିପାଗ ବିଭାଗ ପୂର୍ବାନୁମାନ କରିଛି। ବର୍ତମାନ ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଏଲ୍ ନିନୋ ସ୍ଥିତି ରହିଛି ଏବଂ ସମୁଦ୍ରପୃଷ୍ଠର ତାପମାତ୍ରା ହାରାହାରିଠାରୁ ଅଧିକ ରହିଛି। ଏଲ୍ ନିନୋ ୨୦୨୪ର ପ୍ରଥମ ତିନିମାସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜାରି ରହିବା ସମ୍ଭାବନା ରହିଛି। ଏହାଦ୍ୱାରା ଅନେକ ସମୟରେ ଦକ୍ଷିଣ-ପଶ୍ଚିମ ମୌସୁମୀ ଦୁର୍ବଳ ହୋଇଥାଏ।