ପାଟନା: ରାଜନୀତିର ଶେଷ ଇନିଂସ ଖେଳୁଥିବା ବିହାର ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ ନୀତୀଶ କୁମାର ନିଜ ଦଳର ସ୍ଥିରତା ପ୍ରତି ଗମ୍ଭୀର ନୁହଁନ୍ତି କି? ନୀତୀଶ କୁମାର ନିଜେ ନିଜ ଦଳର ନାମ ଲିଭାଇବା କାହାଣୀ ଲେଖୁଛନ୍ତି କି? ସମ୍ପ୍ରତି ବିହାର ରାଜନୀତିରେ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନଗୁଡ଼ିକ ନେଇ ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି। ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି ଯେ ଜେଡିୟୁ ମଧ୍ୟରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଗୋଷ୍ଠୀ ବିବାଦ ଥିବାରୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସାଙ୍ଗରେ ନେବା ଦାୟିତ୍ବ କିଏ ଗ୍ରହଣ କରିବେ? ନୀତୀଶଙ୍କ ପରେ ଦଳର ମଙ୍ଗୁଆଳ କିଏ ହେବେ?

Advertisment

ଆରମ୍ଭରୁ, ଜେଡିୟୁ ମଧ୍ୟରେ ଦୁଇଟି ଗୋଷ୍ଠୀ  ସକ୍ରିୟ ଥିଲେ। ଗୋଟିଏ ଗୋଷ୍ଠୀ  ଆରଜେଡିର ଭୋଟ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ ସହିତ ରାଜନୀତି କରିବାକୁ ସହଜ ଅନୁଭବ କରୁଥିବାବେଳେ ଅନ୍ୟ ଗୋଷ୍ଠୀ  ବିଜେପିର ଭୋଟ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ ସହିତ ସହଜ ଅନୁଭବ କରୁଛି।  ତେଣୁ ନୀତୀଶ କୁମାର ଆରଜେଡି ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଆଲାଇନ୍ସ ସହିତ ଦୁଇଥର ସରକାର ଗଠନ କରିବାର ଏହା ଏକ ବିଶେଷ କାରଣ। ‌‌ତେଣୁ ସେ ଅବଶିଷ୍ଟ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବିଜେପି ସହିତ ସରକାର ଗଠନ କରିଥିଲେ।

ଏହି ବିଶେଷ ସମୟରେ, ଜେଡିୟୁ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ଦୁଇଟି ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗୋଷ୍ଠୀ  ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଉପରେ ନିଜର ପ୍ରଭାବ ଛାଡିଥିବାର ଦେଖାଯାଇଥିଲା। ତା’ପରେ ସମାନ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗୋଷ୍ଠୀ  ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଆଲାଇନ୍ସରୁ ଏନଡିଏ ଏବଂ ଏନଡିଏରୁ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଆଲାଇନ୍ସ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ଜାରି ରଖିଥିଲେ।

ନୀତୀଶ କୁମାର ଯେଉଁ ବୟସରେ ପହଞ୍ଚିଛନ୍ତି ସେଥିରୁ ଜଣାପଡୁଛି ସେ ଜେଡିୟୁ ଅଧିକ ସମୟ କ୍ଷମତାରେ ରହିବା ନେଇ ପ୍ରଶ୍ନବାଚୀ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି। ସେ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଆଲାଇନ୍ସରେ ଥିବା ସମୟରେ ନିଜେ ତେଜସ୍ୱୀ ଯାଦବଙ୍କ ଆଡକୁ ସୂଚାଇଥିଲେ ଏବଂ କହିଥିଲେ ଯେ ଭବିଷ୍ୟତରେ ତେଜସ୍ୱୀ ଦାୟିତ୍ବ ଗ୍ରହଣ କରିବେ। 

ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ମଧ୍ୟ ନୀତୀଶଙ୍କୁ ନେଇ ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିବାରେ ଲାଗିଥିବା ସମୀକ୍ଷକ ମତପୋଷଣ କରୁଛନ୍ତି। ଦଳର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ରାଜନୀତିର ଏକ ବିଶେଷତ୍ୱ ​​ହେଉଛି ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ଦ୍ୱିତୀୟ ଲାଇନରର ଭୂମିକା ବଦଳୁଛି। ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଦିନରେ ରାଜୀବ ରଂଜନ ଓରଫ ଲଲନ ସିଂଙ୍କ ଭୂମିକା ଦ୍ୱିତୀୟ ଲାଇନର  ଭାବରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। କିନ୍ତୁ ଆରସିପି ସିଂ ତାଙ୍କୁ ଏହି ଭୂମିକାରୁ ଦୂରେଇ ରଖିଥିଲେ। ଏହା ପରେ ପୁଣି ଥରେ ଲଲନ ସିଂ ଜାତୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ଭାବରେ ଆଗକୁ ଆସିଥିଲେ ଏବଂ ଆରସିପି ସିଂଙ୍କ ଯିବାପରେ ଉପେନ୍ଦ୍ର କୁଶୱାହାଙ୍କୁ ଦଳକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଅଣାଯାଇଥିଲା।

ଉପେନ୍ଦ୍ର କୁଶୱାହା ଦଳ ଛାଡି ଏକ ନୂତନ ଦଳ ଗଠନ କରିଥିଲେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ଲଲନ ସିଂ ଜାତୀୟ ଅଧ୍ୟକ୍ଷ ହେବା ପରେ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ବଢ଼ିଯାଇଥିଲା। ଲଲନ ସିଂଙ୍କ ବିରୋଧରେ ଅନେକ ପ୍ରକାରର ଅଭିଯୋଗ କରାଯାଇଥିଲା। ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ମୁଖ୍ୟ ଅଭିଯୋଗ ହେଉଛି ଦଳ ଭାଙ୍ଗିବା। ତା’ପରେ ନୀତୀଶଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅଶୋକ ଚୌଧୁରୀଙ୍କ ସହ ଲଲନ ସିଂଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ବିବାଦ ହୋଇଥିଲା। ପରେ ନୀତୀଶ  ନିଜେ ଦଳର ଦାୟିତ୍ୱ ନେବା ପରେ ଜେଡିୟୁରେ ହୋଇଥିବା ବିବାଦ ପୁଣି ଥରେ ସାମ୍ନାକୁ ଆସିଥିଲା।

ଜେଡିୟୁର ସାଂଗଠନିକ ଶକ୍ତି ପାଇଁ ପୂର୍ବତନ ଆଇଏଏସ୍ ଅଧିକାରୀ ମନୀଷ ବର୍ମାଙ୍କ ଉପରେ ଭରସା କରାଯାଇଛି। ମନୀଷ ବର୍ମା ନୀତୀଶ କୁମାରଙ୍କ ଘନିଷ୍ଠ ସମ୍ପର୍କୀୟ ବୋଲି କୁହାଯାଏ। ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମହାସଚିବ ପଦବୀରେ ଥିବାବେଳେ ସେ ବିହାର ଗସ୍ତରେ ଯାଇ ସମଗ୍ର ବିହାରରେ ସଂଗଠନକୁ ମଜବୁତ କରିବା ସହ ଦଳର କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଉପରେ ନଜର ରଖିଛନ୍ତି। ପରେ ନୀତୀଶ କୁମାର ଦୁଇ ଦଳିତ ନେତାଙ୍କୁ ଜାତୀୟ ମହାସଚିବ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରି ମନୀଷ ବର୍ମାଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟକୁ ସହଜ କରିଥିଲେ। ଶ୍ୟାମ ରଜକ ଏବଂ ଅଶୋକ ଚୌଧୁରୀଙ୍କୁ ଦାୟିତ୍ବ ଦେଇ ପାୱାର୍ ଗେମ୍ ବିଭାଜନର ରାସ୍ତାକୁ ଆଣିଥିଲେ।

ଯେତେବେଳେ ନୀତୀଶ କୁମାର ଦ୍ୱିତୀୟ ଥର ପାଇଁ ଗ୍ରାଣ୍ଡ ଆଲାଏନ୍ସ ସରକାରରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ, ସେତେବେଳେ ଦଳର ବିଭାଜନ ହେବ ବୋଲି ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ଆଲୋଚନା ହୋଇଥିଲା। ଏବେ ପୁଣି ଦଳର ସ୍ଥିତି ନେଇ ରାଜ୍ୟ ରାଜନୈତିକ ମହଲରେ ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି। ରାଜ୍ୟରେ ମହାରାଷ୍ଟ୍ର‌ର ଏନସିପି ଏବଂ ଶିବସେନା ଭଳି ଅପରେସନ ଲୋଟସ୍ ହେବା ନେଇ ମଧ୍ୟ ଆଶଙ୍କା ଉପରେ ରାଜନୈତିକ ସମୀକ୍ଷକ ଗୁରୁତ୍ବାରୋପ କରିଛନ୍ତି।