କସୌଲି: ବରିଷ୍ଠ କଂଗ୍ରେସ ନେତା ଏବଂ ପୂର୍ବତନ କେନ୍ଦ୍ର ମନ୍ତ୍ରୀ ପି. ଚିଦାମ୍ବରମ ୧୯୮୪ ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାରକୁ ଏକ ଭୁଲ ନିଷ୍ପତ୍ତି ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ତତ୍କାଳୀନ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀ ଏହି ଭୁଲ୍ର ମୂଲ୍ୟ ତାଙ୍କ ଜୀବନ ଦେଇ ଦେଇଥିଲେ।
ହିମାଚଳ ପ୍ରଦେଶର କସୌଲିରେ ଆୟୋଜିତ ଖୁସୱନ୍ତ ସିଂହ ସାହିତ୍ୟ ମହୋତ୍ସବରେ ସେ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଛନ୍ତି। ଚିଦାମ୍ବରମଙ୍କ ବିବୃତି ଦେଶର ରାଜନୀତିକୁ ସବୁଦିନ ପାଇଁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିଥିବା ଏବଂ ଶିଖ୍ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଭାବନାକୁ ଗଭୀର ଆଘାତ ଦେଇଥିବା ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନକୁ ଦର୍ଶାଉଛି।
ସାମ୍ବାଦିକ ହରିନ୍ଦର ବାୱେଜାଙ୍କ ପୁସ୍ତକ "ଦେ ୱିଲ୍ ସୁଟ୍ ୟୁ, ମ୍ୟାଡାମ୍" ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରୁଥିବା ସମୟରେ ସେ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ। ସେ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଥିଲେ ଯେ, ସ୍ୱର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିରରୁ ଆତଙ୍କବାଦୀମାନଙ୍କୁ ବାହାର କରିବା ପାଇଁ ସେନାକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ସଠିକ୍ ଉପାୟ ନଥିଲା।
ଚିଦାମ୍ବରମ୍ ଜୋର୍ ଦେଇ କହିଛନ୍ତି ଯେ, କିଛି ବର୍ଷ ପରେ ଏକ ସଠିକ୍ ଉପାୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ସେନାକୁ ବାଦ୍ ଦିଆଯାଇଥିଲା। ତାଙ୍କର ବକ୍ତବ୍ୟ କଂଗ୍ରେସ ଦଳର ମତ ଏବଂ ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ବିଷୟରେ ଏକ ନୂତନ ବିତର୍କ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ବୋଲି ରାଜନୈତିକ ସମୀକ୍ଷକମାନେ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି।
ଚିଦାମ୍ବରମ ଏହା ମଧ୍ୟ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି ଯେ, ଅପରେସନ ବ୍ଲୁ ଷ୍ଟାର କରିବାର ନିଷ୍ପତ୍ତି ଏକାକି ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କର ନଥିଲା। ସେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଥିଲେ ଯେ, ଏହା ଏକ ସାମୂହିକ ନିଷ୍ପତ୍ତି ଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ସାମରିକ, ପୁଲିସ, ଗୁଇନ୍ଦା ଏବଂ ସାଧାରଣ ସେବାର ଅଧିକାରୀମାନେ ସାମିଲ ଥିଲେ। ସେ ଲେଖକ ହରିନ୍ଦର ବାୱେଜାଙ୍କୁ ପ୍ରଶ୍ନ କରିଥିଲେ, "ଏହାର ଦୋଷ କେବଳ ଶ୍ରୀମତୀ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଉପରେ ଲଗାଯାଇପାରିବ କି?" ଏହିପରି ସେ ଏହି ଐତିହାସିକ ଘଟଣା ପାଇଁ ଅନେକ ବିଭାଗକୁ ଦାୟୀ କରିଛନ୍ତି ଯାହା ମାମଲାକୁ ଅଧିକ ଜଟିଳ କରିଛି।
ପଞ୍ଜାବର ବର୍ତ୍ତମାନର ଅବସ୍ଥା ବିଷୟରେ କହି ଚିଦାମ୍ବରମ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଖଲିସ୍ତାନ କିମ୍ବା ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦର ଦାବି ପ୍ରାୟତଃ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଛି। ତାଙ୍କ ପଞ୍ଜାବ ଗସ୍ତର ଅଭିଜ୍ଞତାକୁ ଆଧାର କରି ସେ ବ୍ୟାଖ୍ୟା କରିଛନ୍ତି ଯେ ରାଜ୍ୟର ପ୍ରକୃତ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଅର୍ଥନୈତିକ ସଙ୍କଟ।
ଚିନ୍ତା ପ୍ରକାଶ କରି ସେ କହିଛନ୍ତି, ପଞ୍ଜାବ ବର୍ତ୍ତମାନ ସର୍ବାଧିକ ସଂଖ୍ୟକ ଅବୈଧ ପ୍ରବାସୀଙ୍କୁ ଗ୍ରହଣ କରୁଛି, ଯାହା ରାଜ୍ୟର ଗମ୍ଭୀର ଆର୍ଥିକ ଆହ୍ବାନକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ତାଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ପଞ୍ଜାବକୁ ଏବେ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦ ନୁହେଁ, ବରଂ ଆର୍ଥିକ ଦୁର୍ଦ୍ଦଶାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ପଡିବ, ଯାହା ଦ୍ଵାରା ରାଜ୍ୟର ଯୁବପିଢ଼ିଙ୍କର ଭବିଷ୍ୟତ ସୁରକ୍ଷିତ ହୋଇପାରିବ ଏବଂ ରାଜ୍ୟ ସମୃଦ୍ଧି ଫେରିପାଇବ।