ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ୨୦୨୩ରେ ଭାରତର ଚନ୍ଦ୍ରଯାନ-୩ ଅଭିଯାନ ସଫଳତାର ସହ ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଶେଷ ହୋଇଥିଲେ ହେଁ ଏହା ନୂଆ ନୂଆ ଅନୁସନ୍ଧାନ ଜାରି ରଖିଛି। ଚନ୍ଦ୍ରର ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ ଅଞ୍ଚଳରୁ ପ୍ରଜ୍ଞାନ ରୋଭର ପଠାଇଥିବା ତଥ୍ୟକୁ ବ୍ୟବହାର କରି ଏକ ପ୍ରାଚୀନ କ୍ରେଟର ଆବିଷ୍କାର କରାଯାଇଛି। ପ୍ରଜ୍ଞାନ ରୋଭର ଚନ୍ଦ୍ରରେ ଅବତରଣ ସ୍ଥଳ ନିକଟରେ ୧୬୦ କିଲୋମିଟର ଚଉଡ଼ା ପୋତି ଯାଇଥିବା ପ୍ରାଚୀନ ଗାତକୁ ଚିହ୍ନଟ କରିଛି। ଫିଜିକାଲ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଲାବୋରେଟୋରୀ ସାଇନ୍ସ ଡାଇରେକ୍ଟର ସଦ୍ୟତମ ସଂସ୍କରଣରେ ଏହି ତଥ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି।
ଚନ୍ଦ୍ରପୃଷ୍ଠର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ଓ ପୁରାତନ ଅବବାହିକା ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ-ଏଟକେନ୍ ଅବବାହିକାଠାରୁ ପ୍ରାୟ ୩୫୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ଥିବା ଏହି ଲ୍ୟାଣ୍ଡିଂ ସାଇଟ୍ ରେ ପର୍ସଭିରେନ୍ସ ରୋଭର୍ ଉଚ୍ଚଭୂମି ଅତିକ୍ରମ କରିବା ପରେ ଏହି ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଆବିଷ୍କାର ହୋଇଥିଲା।
ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ-ଏଟକେନ୍ ଅବବାହିକା ନିର୍ମାଣ ପୂର୍ବରୁ ଏହି କ୍ରେଟର ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା, ଯାହା ଏହାକୁ ଚନ୍ଦ୍ରର ସର୍ବପୁରାତନ ଭୂତତ୍ତ୍ୱିକ ଢାଞ୍ଚା ରେ ପରିଣତ କରିଥିଲା । କ୍ରେଟରର ବୟସ ହେତୁ, ପରବର୍ତ୍ତୀ ପ୍ରଭାବ, ବିଶେଷକରି ଦକ୍ଷିଣ ମେରୁ-ଏଟ୍କେନ୍ ଘଟଣାଦ୍ୱାରା ଏହା ପୋତି ହୋଇଯାଇଥିଲା ଏବଂ ସମୟ କ୍ରମେ ଧୀରେ ଧୀରେ କ୍ଷୟ ହୋଇଛି । ପର୍ସିଭିୟରନ୍ସ ରୋଭରର ନେଭିଗେସନ୍ ଏବଂ ହାଇ-ରିଜୋଲ୍ୟୁସନ୍ ଅପ୍ଟିକାଲ କ୍ୟାମେରା ଦ୍ୱାରା ନିଆଯାଇଥିବା ଫଟୋରୁ ଏହି ପ୍ରାଚୀନ କ୍ରେଟରର ଗଠନ ଜଣାପଡିଥିଲା, ଯାହା ଚନ୍ଦ୍ରର ଭୂତତ୍ତ୍ୱିକ ଇତିହାସ ବିଷୟରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସୂତ୍ର ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲା ।