ମୁମ୍ବାଇ: ଅଭିନେତ୍ରୀ ମନୀଷା କୋଇରାଲା ଏକ ପୋଡକାଷ୍ଟରେ ନେପାଳର ରାଜନୀତି ଉପରେ ତାଙ୍କର ମତ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ସେ କହିଛନ୍ତି, ନେପାଳ ସମ୍ବିଧାନରେ ରାଜତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ରହିବା ଉଚିତ୍ ଥିଲା। ସେ ଏହା ମଧ୍ୟ ସ୍ୱୀକାର କରିଛନ୍ତି ଯେ, ନେପାଳର ସମ୍ବିଧାନ ଲୋକଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିବାରେ ବିଫଳ ହୋଇଛି। ମନୀଷା ନେପାଳର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ପରିବାରର ସଦସ୍ୟ। ତାଙ୍କ ଜେଜେ ବାପା ବିପି କୋଇରାଲା ନେପାଳର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ। ପିତା ପ୍ରକାଶ କୋଇରାଲା ଜଣେ ମନ୍ତ୍ରୀ ଥିଲେ।

Advertisment

ମନୀଷାଙ୍କୁ ପଚରାଯାଇଥିଲା ଯେ, ନେପାଳରେ ସରକାର ବାରମ୍ବାର କ୍ଷମତାଚ୍ୟୁତ ହେଉଛନ୍ତି।  ଏହା ଉପରେ ସେ କହିଥିଲେ, ମୁଁ ନେପାଳର ବର୍ତ୍ତମାନର ରାଜନୀତିକୁ ବହୁତ ସମାଲୋଚନା କରେ ଏବଂ ଏହା କିଛି ନୂଆ ନୁହେଁ। ମୁଁ ପିଲାଦିନରୁ ରାଜନୀତିକୁ ବୁଝୁଛି, ହୁଏତ ମୁଁ ମୋ ମାଆଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ଏହା ବିଷୟରେ ଶୁଣିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିଲି। ସେହି ସମୟରେ ମୋ ବାପା କହୁଥିଲେ ଯେ, ରାଜନୀତି ହେଉଛି ସେବା, ଏହା ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ। ବାପା କହୁଥିଲେ, ରାଜନୀତି ହେଉଛି ଏକ ସ୍ୱପ୍ନ ଯାହା ଆପଣ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ପାଇଁ ଦେଖନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ଏହି ସ୍ୱପ୍ନ ବାସ୍ତବତାଠାରୁ ବିଚ୍ଛିନ୍ନ ହେବାକୁ ଆରମ୍ଭ କରେ, ସେତେବେଳେ ସମସ୍ୟା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ।

ମନୀଷା କହିଛନ୍ତି, ମୁଁ ଭାବୁନାହିଁ ଯେ, ଆଜିର ନେତାମାନେ ରାଜନୀତିକୁ ଠିକ୍ ଭାବରେ ବୁଝନ୍ତି। ହୁଏତ ଯେତେବେଳେ ସେମାନେ ଯୁବକ ଥିଲେ, ସେମାନେ ଭଲ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ନେଇ ଆସିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ ସାଲିସ୍ କରିବାକୁ ପଡିଲା, ସେମାନଙ୍କର ନୀତିଗୁଡ଼ିକ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ହଜିବାକୁ ଲାଗିଲା। ଫଳରେତାଙ୍କର  ସ୍ୱପ୍ନ ଝାପ୍‌ସା ହୋଇଗଲା।

ନେପାଳ ଏକ ଭୂମିବେଷ୍ଟିତ ଦେଶ। ଦୁଇଟି ବଡ଼ ପଡ଼ୋଶୀ ଅଛନ୍ତି। ଗୋଟିଏ ପଟେ, ନେପାଳର ସମାଜ ଆଧୁନିକ, ଅନ୍ୟପଟେ ଏହା ପରମ୍ପରାରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡିତ। ବିଶ୍ୱର ଯେକୌଣସି ସ୍ଥାନରେ ନେପାଳୀ ପରିବାର ଥାଆନ୍ତୁ, ସେମାନେ ଲାଲ ଟିକା ପିନ୍ଧିବେ। ଯଦି ସେମାନେ ବିବାହିତ, ତେବେ ମହିଳାମାନେ ନିଶ୍ଚିତ ଭାବରେ ମଙ୍ଗଳସୂତ୍ର ପିନ୍ଧିବେ। ଆମର ଏକ ବହୁତ ଭଲ ସମାଜ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଖୋଲାପଣ ଏବଂ ପରମ୍ପରା ଉଭୟ ଅଛି। ମୁଁ ଭାବୁଛି ଯଦି ଆମର ସନ୍ତୁଳିତ ପରମ୍ପରା ଏବଂ ଆଧୁନିକତା ଥାଆନ୍ତା, ତେବେ ପରିସ୍ଥିତି ଭଲ ହୋଇଥାଆନ୍ତା।

ଯୁବପିଢ଼ି କ’ଣ ଭାବୁଛନ୍ତି ଯେ, ଗଣତନ୍ତ୍ରର ଏହି ପରୀକ୍ଷଣ ବିଫଳ ହୋଇଛି ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ସେ କହିଛନ୍ତି, ମୁଁ ବିଶ୍ୱାସ କରେ ଯେ, ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏକମାତ୍ର ଉପାୟ। କିନ୍ତୁ ପ୍ରକୃତ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଏକ ପ୍ରହସନ ନୁହେଁ।  ଗଣତନ୍ତ୍ର ଯେଉଁଥିରେ ପ୍ରତିଷ୍ଠାନଗୁଡ଼ିକ ରାଜନୈତିକ ହସ୍ତକ୍ଷେପରୁ ମୁକ୍ତ ଥାଆନ୍ତି ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ନିଯୁକ୍ତି ଉପରେ ନୁହେଁ ବରଂ ଯୋଗ୍ୟତା ଆଧାରରେ କାମ କରିଥାନ୍ତି।

ସମ୍ବିଧାନ କ’ଣ ଲୋକଙ୍କୁ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିଲା ନାହିଁ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ସେ କହିଛନ୍ତି, ହଁ, ମୁଁ ଭାବୁଛି ସମ୍ବିଧାନରେ ରାଜତନ୍ତ୍ର ପାଇଁ ସ୍ଥାନ ରହିବା ଉଚିତ୍ ଥିଲା। ନେପାଳରେ ୮୦-୯୦% ଲୋକ ହିନ୍ଦୁ ଏବଂ ଆଜି ମଧ୍ୟ ଦେଶରେ ରାଜାଙ୍କ ପ୍ରତି ସମ୍ମାନ ଅଛି। ସେହି ଭାବନାକୁ ଅଣଦେଖା କରାଯିବା ଉଚିତ୍ ନୁହେଁ। ଏବେ ଏହା ଭଲ ହେଉନାହିଁ। କିଛି ପରିବର୍ତ୍ତନ ଏବେ ଠିକ୍ ମନେ ହେଉନାହିଁ।

ରାଜପ୍ରାସାଦରେ ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡ ଘଟିବା ସମୟରେ ଆପଣ କେଉଁଠି ଥିଲେ ପ୍ରଶ୍ନର ଉତ୍ତରରେ ସେ କହିଛନ୍ତି, ସେତେବେଳେ ମୁଁ ଲଣ୍ଡନରେ ସୁଟିଂ କରୁଥିଲି। ଖବର ଶୁଣି ମୁଁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାଙ୍ଗି ପଡ଼ିଥିଲି। ମୁଁ ବହୁତ କାନ୍ଦିଥିଲି, ମୋ ବାପା ମା’ ମୋ ସହିତ ଥିଲେ। ମୋ ବାପା, ଯିଏ କେବେ କାନ୍ଦନ୍ତି ନାହିଁ, ସେ ମଧ୍ୟ ଫୋନ୍‌ରେ କାନ୍ଦି ପକାଇଥିଲେ। ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ନେପାଳୀ ମୁଣ୍ଡ ଲଣ୍ଡା କରିଥିଲେ। ତୁମେ ସେହି ଭାବନାକୁ ଲିଭାଇ ପାରିବ ନାହିଁ। ସେହି ବିଶ୍ୱାସ, ପରମ୍ପରା ଆମ ଭିତରେ ଗଭୀର ଭାବରେ ସ୍ଥାପିତ। ମୁଁ ଯେତେ ଆଧୁନିକ ହେଲେ ମଧ୍ୟ, ମୁଁ ମୋର ପରମ୍ପରାକୁ ବହୁତ ଭଲ ପାଏ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।