ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ କାନାଡା ମଧ୍ୟରେ ବାଣିଜ୍ୟ ଯୁଦ୍ଧ ଜାରି ରହିଛି। ଦୁଇ‌ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ରାଜନୈତିକ ତିକ୍ତତା ଚରମ ସୀମାରେ ପହଞ୍ଚିଛି।  କାନାଡାର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ମେଲାନି ଜୋଲି ଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଇବାକୁ ଧମକ ଦେଇଛନ୍ତି। ଖାଲିସ୍ତାନୀ ଆତଙ୍କବାଦୀ ହାର୍ଦ୍ଦିକ ସିଂ ନିଜ୍ଜରଙ୍କ ହତ୍ୟା ମାମଲାରେ କାନାଡାର ଭିତ୍ତିହୀନ ଅଭିଯୋଗ ଉପରେ ଭାରତ ସରକାର କଠୋର ଆଭିମୁଖ୍ୟ ପ୍ରଦର୍ଶନ କରିଛନ୍ତି।

Advertisment

ଗତ ବର୍ଷ ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ କାନାଡାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜଷ୍ଟିନ ଟ୍ରୁଡୋ ପ୍ରଥମେ ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଭାରତ ବିରୋଧରେ ଗୁରୁତର ଅଭିଯୋଗ ଆଣିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ମଧ୍ୟ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ କୂଟନୈତିକ ସମ୍ପର୍କ ତିକ୍ତ ହୋଇଯାଇଥିଲା।

ଏଥି ସହିତ, କାନାଡା ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ସୀମା ଅତିକ୍ରମ କରି ଭାରତୀୟ ହାଇ କମିସନର୍ ଏବଂ କିଛି କୂଟନୀତିଜ୍ଞଙ୍କୁ ସନ୍ଦିଗ୍ଧ ବୋଲି କହିଛି। ତେଣୁ ଭାରତ ସରକାର ପ୍ରମୁଖ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି ଏବଂ ନିଜର କୂଟନୀତିଜ୍ଞମାନଙ୍କୁ ଫେରାଇଆଣି ୬ ଜଣ କାନାଡିୟ କୂଟନୀତିଜ୍ଞଙ୍କୁ ଭାରତ ଛାଡିବାକୁ କହିଛନ୍ତି।

ବିଶେଷଜ୍ଞମାନଙ୍କ ଅନୁସାରେ କାନାଡାର ଟ୍ରୁଡୋ ସରକାରଙ୍କ ଆକ୍ରୋଶର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ହେଉଛି ଆସନ୍ତା ବର୍ଷ ହେବାକୁ ଥିବା ନିର୍ବାଚନ। ଟ୍ରୁଡୋ ତାଙ୍କ ଭୋଟ୍ ବ୍ୟାଙ୍କ ହାସଲ କରିବା ପାଇଁ ଭାରତ ସହିତ ବିବାଦ କରିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି।

ବାସ୍ତବରେ, ଏହି ସମଗ୍ର ସମସ୍ୟା ବିଷୟରେ ଯେତେବେଳେ କାନାଡାର ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କୁ ଭାରତ ଉପରେ କଟକଣା ଲାଗୁ କରାଯିବା ବିଷୟରେ ପଚରାଯାଇଥିଲା, ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଆମର ସମସ୍ତ ବିକଳ୍ପ ଖୋଲା ଅଛି। ବୈଦେଶିକ ମନ୍ତ୍ରୀ ମେଲାନି ଜୋଲିଙ୍କ ଏହି ବିବୃତି ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଇଛି ଯେ କାନାଡା କାହା ଦମ୍‌ରେ ଭାରତକୁ ଏପରି ଧମକ ଦେଉଛି?

ବାସ୍ତବରେ, ଟ୍ରୁଡୋ ସରକାର ଫାଇଭ୍ ଆଇ ସାହାଯ୍ୟରେ ଭାରତ ଉପରେ ଚାପ ପକାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଫାଇଭ୍ ଆଇ ଗୋଷ୍ଠୀରେ କାନାଡା, ଆମେରିକା, ବ୍ରିଟେନ, ନ୍ୟୁଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ। ଏହି ସମସ୍ତ ଦେଶ ନିଜ ନିଜ ମଧ୍ୟରେ ଗୁପ୍ତଚର ସୂଚନା ବାଣ୍ଟିଥାନ୍ତି। 

ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଏହା ଦୁନିଆର ସବୁଠାରୁ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଗୁପ୍ତଚର ବ୍ୟବସ୍ଥା ଭାବରେ ପରିଗଣିତ ହୋଇଥାଏ। କାନାଡାର ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଜଷ୍ଟିନ ଟ୍ରୁଡୋ କହିଛନ୍ତି ନିଜ୍ଜର ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡରେ ଭାରତର ଅଭିଯୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ ସେ ଫାଇଭ୍ ଆଇ ଗୋଷ୍ଠୀ ସହ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ପ୍ରମାଣ ବାଣ୍ଟିଛନ୍ତି।

ତେବେ କାନାଡା ବ୍ୟତୀତ ଫାଇଭ୍ ଆଇ ଗୋଷ୍ଠୀର ସମସ୍ତ ଦେଶ ସହିତ ଭାରତର ଭଲ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି। ଗତ ଏକ ବର୍ଷ ଧରି କାନାଡା ସହିତ ଚାଲିଥିବା ତିକ୍ତତା ସତ୍ତ୍ବେ ଭାରତ ଏବଂ ଏହି ଚାରି ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କ ଉପରେ କୌଣସି ପ୍ରଭାବ ପଡି ନାହିଁ। ଚର୍ଚ୍ଚା ହେଉଛି ଯଦି କାନାଡା ଭାରତ ଉପରେ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଏ, ତେବେ ଫାଇଭ୍ ଆଇ ଗ୍ରୁପ୍‌ର ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହିତ ଭାରତର ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ଖରାପ ହେବ।

ଆମେରିକାର ଫାଇଭ୍ ଆଇ ବିଭାଗର ଜଣେ ମୁଖପାତ୍ର କହିଛନ୍ତି ଯେ ନିଜ୍ଜର ହତ୍ୟାକାଣ୍ଡରେ କାନାଡାର ଭିତ୍ତିହୀନ ଅଭିଯୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ ଭାରତ ସହଯୋଗ କରିବାକୁ କହିଛି। ଏହାପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ଆମେରିକା ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କାନାଡା ସପକ୍ଷରେ ବିବୃତି ଦେଇଛି। ତେବେ ଖାଲିସ୍ତାନୀ ବିଚ୍ଛିନ୍ନତାବାଦୀ ଗୁରୁପତୱନ୍ତ ସିଂ ପନ୍ନୁଙ୍କୁ ହତ୍ୟା ଉଦ୍ୟମ ମାମଲାରେ ଭାରତ ଏହି ଅଭିଯୋଗକୁ ଗୁରୁତର ସହ ନେଇଛି ବୋଲି ଆମେରିକା ସ୍ୱୀକାର କରିଛି।

ଏହି ବିବୃତି ବ୍ୟତୀତ ଭାରତ ଏବଂ ଆମେରିକା ମଧ୍ୟରେ ଥିବା ସମ୍ପର୍କରେ ଉଭୟ ଦେଶ ପରସ୍ପର ଦୃଢ଼ ସହଯୋଗୀ ଅଟନ୍ତି। ବିଶେଷ କରି ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରରେ ଚୀନ୍‌ର ଆକ୍ରୋଶ ଯୋଗୁ ଆମେରିକାର ସ୍ୱାର୍ଥ ରକ୍ଷା ପାଇଁ ଭାରତର ସମର୍ଥନ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏଭଳି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଆମେରିକା ଭାରତ ବିରୋଧରେ କୌଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକକୁ ସମର୍ଥନ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ।

ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ ବ୍ରିଟେନ ଏହି ସମଗ୍ର ବିବାଦରେ ପ୍ରବେଶ କରିଛି। କାନାଡା ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ କିର ଷ୍ଟାରମରଙ୍କ ସହ ଫୋନରେ କଥା ହୋଇଛନ୍ତି, ଉଭୟ ନେତା ଆଇନ ଶୃଙ୍ଖଳା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱାରୋପ କରିଛନ୍ତି। ତେବେ ବ୍ରିଟିଶ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ପକ୍ଷରୁ ଜାରି ବିବୃତିରେ ଭାରତ ସମ୍ପର୍କରେ ସିଧାସଳଖ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇ ନାହିଁ।

ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ଏବଂ ନ୍ୟୁଜିଲ୍ୟାଣ୍ଡ ସହିତ ଭାରତର ମଧ୍ୟ ଭଲ ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି, ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା କାନାଡାର ଅଭିଯୋଗ ସମ୍ପର୍କରେ ଏହି ଦେଶଗୁଡିକ ପକ୍ଷରୁ କୌଣସି ନୂତନ ବିବୃତି ଜାରି କରାଯାଇ ନାହିଁ। ଅବଶ୍ୟ, ଏହି ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ପୂର୍ବରୁ ଦିଆଯାଇଥିବା ବିବୃତିଗୁଡିକ ଅତ୍ୟନ୍ତ ସନ୍ତୁଳିତଥିଲା। ଯେଉଁ କାରଣରୁ ଏହା ଜଣାପଡି ନ ଥିଲା ଯେ ଏହି ଫାଇଭ୍ ଆଇ ସହଯୋଗୀ ଦେଶ ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ କାନାଡା ସହିତ ଛିଡା ହୋଇଛନ୍ତି।

ଏଥି ସହିତ, ଯଦି କାନାଡା ଭାରତ ବିରୋଧରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଲଗାଏ, ତେବେ ଏହା କାନାଡା ପାଇଁ ବହୁତ କ୍ଷତି ଘଟାଇପାରେ। କାରଣ ଭାରତ ସରକାରଙ୍କ ଆଭିମୁଖ୍ୟରୁ ଏହା ସ୍ପଷ୍ଟ ହୋଇଛି ଯେ କାନାଡାର ଏହି ଭିତ୍ତିହୀନ ଅଭିଯୋଗ ବିରୋଧରେ ଭାରତ ଯେସାକୁ ତେସା କାର୍ଯ୍ୟାନୁଷ୍ଠାନ ଗ୍ରହଣ କରିପାରିବ। ଯଦି ଏହା ଘଟେ, ତେବେ କାନାଡିୟ କମ୍ପାନିଗୁଡିକ ଭାରତରେ ବ୍ୟବସାୟ କରିବା ସମ୍ଭବ ହେବ ନାହିଁ।  ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଚାଲିଥିବା ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ବାଣିଜ୍ୟ ଉପରେ  ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ପ୍ରଭାବ ପକାଇବ।