ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଦେଶରେ ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଁ ଗଠିତ କଲେଜିୟମ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଉପରେ ସମୟ ସମୟରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠିଛି। ଅନେକ ସମୟରେ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ କଲେଜିୟମ୍ ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ନେଇ ବିବାଦ ଦେଖାଦେଇଛି। ଏହି ସମୟରେ, ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ବି.ଆର. ଗଭାଇ ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପର୍କରେ ନେହେରୁ ଏବଂ ଇନ୍ଦିରା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ନାମ ନେଇ କଂଗ୍ରେସ ସରକାରଙ୍କ ଭୁଲକୁ ମନେ ପକାଇ ଦେଇଥିଲେ। ସେ କହିଛନ୍ତି ଯେ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦେବା ସମୟରେ ସରକାର ଦୁଇଥର ସବୁଠାରୁ ବରିଷ୍ଠ ବିଚାରପତିଙ୍କୁ ଅଣଦେଖା କରିଛନ୍ତି।

Advertisment

ବ୍ରିଟେନର ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଦ୍ୱାରା ଆୟୋଜିତ ଏକ ଗୋଲଟେବୁଲ ସମ୍ମିଳନୀରେ ସିଜେଆଇ ବି.ଆର. ଗଭାଇ ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତି ବିଷୟରେ ଏହି ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇଥିଲେ। ସିଜେଆଇ ଏଠାରେ 'ନ୍ୟାୟିକ ବୈଧତା ଏବଂ ଜନସାଧାରଣଙ୍କ ବିଶ୍ୱାସ ବଜାୟ ରଖିବା' ବିଷୟ ଉପରେ ଭାଷଣ ଦେଉଥିଲେ।

ସିଜେଆଇ କହିଥିଲେ ଯେ ଭାରତରେ ନ୍ୟାୟିକ ନିଯୁକ୍ତିରେ ପ୍ରାଥମିକତା ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବିବାଦୀୟ ପ୍ରସଙ୍ଗ। ୧୯୯୩ ମସିହା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟ ଏବଂ ହାଇକୋର୍ଟରେ ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିରେ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ନିଷ୍ପତ୍ତି କାର୍ଯ୍ୟପାଳିକା (ସରକାର)ର ଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ, ଦେଶର ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିଯୁକ୍ତିରେ, ସରକାର ଦୁଇଥର ବିଚାରପତିଙ୍କ ନିଷ୍ପତ୍ତିକୁ ଅଣଦେଖା କରି ପରମ୍ପରା ବିରୁଦ୍ଧରେ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ। ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ସିଜେଆଇ ପଦବୀ ପ୍ରଣାଳୀ ଅନୁଯାୟୀ, ଜଷ୍ଟିସ୍ ସୟଦ ଜାଫର ଇମାମ୍ ଏବଂ ଜଷ୍ଟିସ୍ ହଂସ ରାଜ ଖାନ୍ନାଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତି ଦିଆଯିବାର ଥିଲା, କିନ୍ତୁ ସେହି ସମୟରେ ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ସରକାର ଦୁଇ ବରିଷ୍ଠ ବିଚାରପତିଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ କାହାକୁ ମଧ୍ୟ ସିଜେଆଇ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ଦେଇ ନଥିଲେ। ଉଭୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସମସ୍ୟାରେ ପୀଡିତ ବୋଲି କହି ଜଷ୍ଟିସ୍ ପିବି ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକରଙ୍କୁ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ପଦ ଦିଆଯାଇଥିଲା।

ନେହେରୁ ସରକାରଙ୍କ ସମୟରେ ବରିଷ୍ଠ ବିଚାରପତିମାନଙ୍କୁ ଅଣଦେଖା କରି ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତି ପାଇଥିବା ସେହି ସିଜେଆଇ କିଏ? ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା | ନେହେରୁଙ୍କ ସମୟରେ ସିଜେଆଇ ହୋଇଥିବା ବିଚାରପତିଙ୍କ ନାମ, ଯାହାଙ୍କ ବିଷୟରେ ସିଜେଆଇ ଗଭାଇ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଥିଲେ, ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଜଷ୍ଟିସ୍ ପିବି ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର। ଜଷ୍ଟିସ୍ ପିବି ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର ଦେଶର ସପ୍ତମ ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ଥିଲେ। ତାଙ୍କର ପୂର୍ଣ୍ଣ ନାମ ଥିଲା ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ବାଲାଚାର୍ଯ୍ୟ ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର। ପି.ବି. ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର ୧୯୨୪ ମସିହାରେ ଡେକାନ କଲେଜ (ପୁଣେ)ରୁ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଏବଂ ୧୯୨୬ ମସିହାରେ ଆଇଏଲଏସ ଲ’ କଲେଜରୁ ଏଲଏଲବି କରିଥିଲେ। ୧୯୪୫ ମସିହାରେ ପି.ବି. ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକରଙ୍କୁ ବମ୍ବେ ହାଇକୋର୍ଟର ବିଚାରପତି ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଥିଲା। ତା’ପରେ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୫୬ ମସିହାରେ ତାଙ୍କୁ ସୁପ୍ରିମକୋର୍ଟର ବେଞ୍ଚକୁ ପଦୋନ୍ନତି ଦିଆଯାଇଥିଲା।

ଏହା ପରେ, ୧ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ପି.ବି. ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର ଭାରତର ମୁଖ୍ୟ ବିଚାରପତି ହେଲେ। ଜଷ୍ଟିସ ପି.ବି. ଗଜେନ୍ଦ୍ରଗଡକର ୧୫ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୬୬ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସିଜେଆଇ ଥିଲେ। ସିଜେଆଇ ପଦରୁ ଅବସର ନେବା ପରେ ସେ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ଆଇନ କମିଶନ, ଜାତୀୟ ଶ୍ରମ କମିଶନ, ମହଙ୍ଗା ଭତ୍ତା କମିଶନ, ପ୍ରେସ୍ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଅଫ୍ ଇଣ୍ଡିଆ, ବ୍ୟାଙ୍କ ପୁରସ୍କାର କମିଶନ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ କାଶ୍ମୀର ତଦନ୍ତ କମିଶନ, ବନାରସ ହିନ୍ଦୁ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ତଦନ୍ତ କମିଶନ ଏବଂ ଭାରତୀୟ କୃଷି ଗବେଷଣା ସଂସ୍ଥା ତଦନ୍ତ କମିଶନ ଭଳି ଅନେକ କମିଶନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ।