ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ମୋଗଲମାନେ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଧରି ଦେଶ ଉପରେ ଶାସନ କରିଥିଲେ। ଏହି ସମୟରେ, ସେମାନେ ବିଭିନ୍ନ ସହରକୁ ନିଜର ରାଜଧାନୀ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସେଠାରୁ ଶାସନ କରିଥିଲେ। ମୋଗଲମାନେ ୧୫୨୬ ମସିହାରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ, ବାବର ପାନିପଥ ଯୁଦ୍ଧରେ ଇବ୍ରାହିମ ଲୋଦିଙ୍କୁ ପରାସ୍ତ କରି ମୋଗଲ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ମୂଳଦୁଆ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ। ସେବେଠାରୁ, ଏହି ସମସ୍ତ ସହର ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସେମାନଙ୍କ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର କେନ୍ଦ୍ର ରହିଥିଲା। ମୋଗଲମାନେ ଆଗ୍ରା, ଦିଲ୍ଲୀ, ଫତେପୁର ସିକ୍ରି ଏବଂ ଲାହୋରକୁ ସେମାନଙ୍କର ରାଜଧାନୀ କରିଥିଲେ। ଆସନ୍ତୁ ଜାଣିବା ଏହି ସହରଗୁଡ଼ିକ ମୋଗଲମାନଙ୍କର ରାଜଧାନୀ କାହିଁକି ଥିଲା?

Advertisment

ମୋଗଲମାନଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ଆଗ୍ରାରେ ପ୍ରଥମେ ଥିଲା। ଏହି ସହର ଯମୁନା ନଦୀ କୂଳରେ ଅବସ୍ଥିତ ଏବଂ ଏହି କାରଣରୁ, ଏହା ସାମରିକ ଏବଂ ବାଣିଜ୍ୟ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହି ସହର ଦିଲ୍ଲୀ, ମଥୁରା ଏବଂ ଗ୍ୱାଲିୟର ଭଳି ପ୍ରମୁଖ ସହର ସହିତ ଭଲ ଭାବରେ ସଂଯୁକ୍ତ। ଜଳ ଯୋଗାଣ ଏବଂ କୃଷି ପାଇଁ ଯମୁନା ନଦୀ ବହୁତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲା। ଆଗ୍ରାରେ ତାଜମହଲ ସମେତ ଅନେକ ଐତିହାସିକ ସ୍ମାରକୀ ଅଛି, ଯାହା ଲକ୍ଷ ଲକ୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟଟକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରେ।

ବାବରଙ୍କ ସମୟରେ ଆଗ୍ରା ମୋଗଲମାନଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ମୋଗଲ ସମ୍ରାଟ ଶାହଜାହାନ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ରାଜଧାନୀ କରିଥିଲେ। ସୁରକ୍ଷା ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶାହଜାହାନ ୧୬୪୮ ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ମୋଗଲମାନଙ୍କ ରାଜଧାନୀ କରିଥିଲେ। ସେ ଦିଲ୍ଲୀରେ ଶାହଜାହାନାବାଦ ନାମକ ଏକ ସହର ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଆଜି ପୁରୁଣା ଦିଲ୍ଲୀ ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା। ମୋଗଲମାନେ ଦିଲ୍ଲୀକୁ ବହୁତ ବିକାଶ କରିଥିଲେ। ବର୍ତ୍ତମାନ ଦିଲ୍ଲୀ ଦେଶର ରାଜଧାନୀ | 

ମୋଗଲ ଶାସନ ସମୟରେ ଆକବର ଫତେପୁର ସିକ୍ରିକୁ ୧୫୭୧ ରୁ ୧୫୮୫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିଜର ରାଜଧାନୀ କରିଥିଲେ। ଏହା ୧୪ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଆକବରଙ୍କ ରାଜଧାନୀ ଥିଲା। ଯେତେବେଳେ ଆକବର ଆଜମେରରେ ଶେଖ ସଲିମ ଚିସ୍ତିଙ୍କ ଦରଗାକୁ ଯାଇଥିଲେ, ତାଙ୍କୁ ଏକ ଭବିଷ୍ୟବାଣୀ ମିଳିଥିଲା ଯେ ତାଙ୍କର ଫତେପୁର ସିକ୍ରି ନିକଟରେ ଏକ ପୁତ୍ର ସନ୍ତାନ ହେବ। ଏହା ପରେ, ସେ ସିକ୍ରି ଗ୍ରାମ ନିକଟରେ ଏକ ସହର ନିର୍ମାଣ କରିବାକୁ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇଥିଲେ ଏବଂ ଏହାର ନାମ ଫତେପୁର ସିକ୍ରି ରଖିଥିଲେ।

ଜଳକଷ୍ଟ ଯୋଗୁଁ, ଆକବର ୧୫୮୫ ମସିହାରେ ଫତେପୁର ସିକ୍ରି ଛାଡି ରାଜଧାନୀକୁ ଲାହୋରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତର କରିଥିଲେ। ଆଜି, ଫତେପୁର ସିକ୍ରି ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ସ୍ଥଳ, ଯାହା ମୋଗଲ ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଏବଂ ଇତିହାସରେ ଆଗ୍ରହୀ ଲୋକଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରେ।

ଭାରତ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ଦୁଇଟି ପୃଥକ ଦେଶ ହେବା ପରେ, ଲାହୋର ପାକିସ୍ତାନକୁ ଚାଲିଗଲା। ୧୫୮୨ ମସିହାରେ, ଭାରତର ରାଜଧାନୀ ଫତେପୁର ସିକ୍ରିରୁ ଲାହୋରକୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲା। ଲାହୋର ପରେ, ଆଗ୍ରାକୁ ପୁଣି ଥରେ ଦେଶର ରାଜଧାନୀ କରାଯାଇଥିଲା। ଆକବରଙ୍କ ପିତା ହୁମାୟୁନ ୧୫୫୫ ମସିହାରେ ଲାହୋର ଦଖଲ କରିଥିଲେ।