ପାକିସ୍ତାନର ବେଲୁଚିସ୍ତାନ ପ୍ରଦେଶରେ ଅବସ୍ଥିତ ହିଙ୍ଗଲାଜ ମାତା କ୍ଷେତ୍ର ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ୫୧ଟି ଶକ୍ତିପୀଠ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ ଏବଂ ଅତ୍ୟନ୍ତ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥସ୍ଥାନ। ପୁରାଣ ଅନୁସାରେ, ଦେବୀ ସତୀଙ୍କ ମସ୍ତକ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ପଡ଼ିଥିଲା। ଏହା ଦେବୀ ହିଙ୍ଗଲାଜଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ଏବଂ ଭଗବାନ ଶିବ ଏହି ସ୍ଥାନରେ "ଭୀମଲୋଚନ" ଭୈରବ ରୂପେ ନାମରେ ଆରାଧିତ। 

Advertisment

ବେଲୁଚିସ୍ତାନର ଲାସବେଲା ଜିଲ୍ଲାରେ, ହିଙ୍ଗୋଲ ନଦୀର କୂଳରେ, ଏକ ପାର୍ବତ୍ୟ ଗୁମ୍ଫାରେ ଅବସ୍ଥିତ। ଏହା କରାଚୀରୁ ପ୍ରାୟ ୨୫୦ କିଲୋମିଟର ଦୂରରେ ରହିଛି। ଏହି ସ୍ଥାନର ପ୍ରାକୃତିକ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ଓ ନିର୍ଜନତା ଏହାକୁ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଅଧିକ ପବିତ୍ର କରିଥାଏ। ହିଙ୍ଗଲାଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବା ଏକ ଦୁର୍ଗମ ଯାତ୍ରା। ଭକ୍ତମାନେ ପର୍ବତମୟ ଓ ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି। ମାତାଙ୍କ ଦର୍ଶନ କଥା ଛାଡ଼ନ୍ତୁ କେବଳ ଏହି ଯାତ୍ରା ହିଁ ଏକ ତପସ୍ୟା ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ । ମନ୍ଦିରରେ ଦେବୀଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ନାହିଁ; ବରଂ ଏକ ପ୍ରାକୃତିକ ଶିଳା ରୂପରେ ଦେବୀଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଏ, ଯାହା ଏହାର ଅନନ୍ୟତାକୁ ଆହୁରି ବଢ଼ାଇଥାଏ। ଏହି ଶକ୍ତି ପୀଠ ଭକ୍ତମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଶକ୍ତି, ସାହସ ଓ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଜ୍ଞାନର ପ୍ରତୀକ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ ଯେ ହିଙ୍ଗଲାଜ ମାତାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ଓ ପୂଜା ଦ୍ୱାରା ଭକ୍ତମାନେ ମୋକ୍ଷ, ସମୃଦ୍ଧି ଓ ସୁରକ୍ଷା ପ୍ରାପ୍ତ କରନ୍ତି।

ହିଙ୍ଗଲାଜ କ୍ଷେତ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବା ଏକ ଦୁର୍ଗମ ଯାତ୍ରା। ଭକ୍ତମାନେ ପର୍ବତମୟ ଓ ମରୁଭୂମି ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ଏହି ମନ୍ଦିରରେ ପହଞ୍ଚନ୍ତି। ମାତାଙ୍କ ଦର୍ଶନ କଥା ଛାଡ଼ନ୍ତୁ କେବଳ ଏହି ଯାତ୍ରା ହିଁ ଏକ ତପସ୍ୟା ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

ହିଙ୍ଗଲାଜ ମାତାଙ୍କ ନାମ ସ୍ଥାନୀୟ ପରମ୍ପରାରେ "ନାନୀ ମାତା" ବା "ବିବି ନାନୀ" ନାମରେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ। ଏହା କେବଳ ହିନ୍ଦୁମାନଙ୍କ ପାଇଁ ନୁହେଁ, ବରଂ ସ୍ଥାନୀୟ ମୁସଲମାନ ଓ ଅନ୍ୟ ସମ୍ପ୍ରଦାୟର ଲୋକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ଏକ ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନ, ଯେଉଁମାନେ ଦେବୀଙ୍କୁ ସମ୍ମାନ ଦିଅନ୍ତି। ଏହା ବିଶେଷକରି ସାଧକ ଓ ତାନ୍ତ୍ରିକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସ୍ଥାନ, କାରଣ ଏହା ତାନ୍ତ୍ରିକ ସାଧନାରେ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ପୀଠ ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଏ। ପ୍ରତି ବର୍ଷ ଏପ୍ରିଲ ମାସରେ ଏହି ସ୍ଥାନରେ ଏକ ବଡ଼ ମେଳା ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ, ଯେଉଁଥିରେ ହଜାର ହଜାର ଭକ୍ତ ଯୋଗ ଦିଅନ୍ତି।