ଆଶ୍ୱିନ ଶୁକ୍ଳ ପ୍ରତିପଦ୍ଠାରୁ ନବମୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୁଏ ନବଦିନାତ୍ମକ ଦୁର୍ଗାପୂଜା। ଏହାର ଅନ୍ୟ ନାମ ନବରାତ୍ର। ଦୁର୍ଗାପୂଜାର ପାରମ୍ପରିକ ବ୍ୟବସ୍ଥାରେ ୧୬ ଦିନ, ୯ ଦିନ, ୫ ଦିନ, ୩ ଦିନ, ୨ ଦିନ ଓ ୧ ଦିନ ପୂଜାର ବିଧାନ ଅଛି। ସେସବୁ ମଧ୍ୟରେ ୯ ଦିନିଆ ପୂଜା ଅଧିକ ଆଦୃତ। ଏଥିରେ ନବଦୁର୍ଗା ଓ ନବପତ୍ରିକା ପୂଜାର ବିଧାନ ମଧ୍ୟ ଅଛି। ଏହି ସବୁ ପୂଜା ବିଧାନ ମଧ୍ୟରେ ନଅଟି କଳସରେ ନବଶକ୍ତିଙ୍କର ଆବାହନ ଓ ପୂଜନ ବିଶେଷ ତାତ୍ପର୍ଯ୍ୟପୂର୍ଣ୍ଣ।
Sambad is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
ଏହି ନଅଟି କଳସ ମଧ୍ୟରୁ ଆଠଟି ଆଠ ଦିଗରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ ଏବଂ ଏହାର ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଗୋଟିଏ କଳସ ସ୍ଥାପିତ ହୁଏ। ଏହି ଆଠଦିଗ ହେଉଛି- ପୂର୍ବ, ପଶ୍ଚିମ, ଉତ୍ତର ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଏବଂ ଐଶାନ୍ୟ, ଅଗ୍ନି, ନୈଋତ ଓ ବାୟୁ। ଏହି ଆଠ କଳସ ଓ ମଧ୍ୟ କଳସରେ ନବଦେବୀ ବା ନବଶକ୍ତି ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ଏହି ଦେବୀ ବା ଶକ୍ତିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ, ପୂର୍ବ କଳସରେ ବ୍ରାହ୍ମୀ, ପଶ୍ଚିମ କଳସରେ ବାରାହୀ, ଉତ୍ତର କଳସରେ ଚାମୁଣ୍ଡା ଓ ଦକ୍ଷିଣ କଳସରେ କୌମାରୀ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ସେହିପରି, ଐଶାନ୍ୟ କଳସରେ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଅଗ୍ନି କଳସରେ ମାହେଶ୍ୱରୀ, ନୈଋତ କଳସରେ ବୈଷ୍ଣବୀ ଓ ବାୟୁ କଳସରେ ଇନ୍ଦ୍ରାଣୀ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ଅଷ୍ଟଦିଗର କଳସର ଏହି ଅଷ୍ଟଶକ୍ତିଙ୍କ ବ୍ୟତୀତ, ମଧ୍ୟଭାଗରେ ଅବସ୍ଥାପିତ କଳସରେ ଶିବା ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି। ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରିରେ ଏହି ନବଶକ୍ତିଙ୍କର ଆବାହନ ଓ ଉପାସନା ଫଳରେ ସେହିସବୁ ଶକ୍ତିଙ୍କର ଶୁଭାଶିଷ ମିଳିଥାଏ।