ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ନିର୍ବାଚନ କମିସନ (ଇସି) ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି ଯେ ସାରା ଦେଶରେ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ଭୋଟର ତାଲିକାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସଂଶୋଧନ (ଏସ୍‌ଆଇଆର୍‌) କରିବାକୁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଏହାର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ସାମ୍ବିଧାନିକ କ୍ଷେତ୍ରାଧିକାର ଉପରେ ‘ଜବରଦଖଲ’ ହେବ। ଏକ ଆବେଦନର ଜବାବରେ ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ସତ୍ୟପାଠରେ କମିସନ କହିଛନ୍ତି, ଭୋଟର ତାଲିକା ସଂଶୋଧନର ନୀତି ଓ ସମୟ ଉପରେ ଏହାର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିବେକାଧିକାର ରହିଛି। ଆଡଭୋକେଟ୍ ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଉପାଧ୍ୟାୟଙ୍କ ଏକ ଆବେଦନର ଜବାବରେ ଏହି ସତ୍ୟପାଠ ଆସିଛି, ଯିଏ କେବଳ ଭାରତୀୟ ନାଗରିକମାନେ ଭୋଟ୍‌ଦାନର ଅଧିକାର ପାଇବା ଉଚିତ ବୋଲି କହିଛନ୍ତି। ଏହା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ପ୍ରତି ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଭୋଟର ତାଲିକା ସଂଶୋଧନ କରିବାକୁ ଇସିଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବାକୁ ସେ କୋର୍ଟଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ କରିଛନ୍ତି। 

Advertisment

ନିର୍ବାଚନ କମିସନ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ସମ୍ବିଧାନ ଓ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ନିୟମ ଦ୍ୱାରା ସଂଶୋଧନର ପ୍ରକୃତି ଓ ସମୟ ସ୍ଥିର କରିବାର କ୍ଷମତା ଏହାର ରହିଛି। ସାରା ଦେଶରେ ନିୟମିତ ବ୍ୟବଧାନରେ ‘ଏସ୍‌ଆଇଆର୍‌’ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ କୌଣସି ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଅଧିକାରକୁ ଉଲ୍ଲଂଘନ କରିବ। ସତ୍ୟପାଠରେ ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧିତ୍ୱ ଆଇନ, ୧୯୫୦ର ଧାରା ୨୧ ବିଷୟରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରାଯାଇଛି ଯେ ସାଧାରଣ କିମ୍ବା ବିଧାନସଭା ନିର୍ବାଚନ ଓ ଉପନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ଭୋଟର ତାଲିକା ସଂଶୋଧନକୁ ଆଇନ ବାଧ୍ୟତାମୂଳକ କରିଛି। କିନ୍ତୁ ଏହା ପାଇଁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସମୟସୀମା ଧାର୍ଯ୍ୟ କରି ନାହିଁ। ଭୋଟରଙ୍କ ପଞ୍ଜୀକରଣ ନିୟମାବଳୀ, ୧୯୬୦ର ନିୟମ ୨୫ ମଧ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିସନଙ୍କୁ ଏକ ଆଂଶିକ କିମ୍ବା ବ୍ୟାପକ ସଂଶୋଧନ କରାଯିବ କି ନାହିଁ ତାହା ସ୍ଥିର କରିବାର କ୍ଷମତା ଦେଇଥାଏ। ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ କହିଛନ୍ତି ଯେ ଭୋଟର ତାଲିକାର ଶୁଦ୍ଧତା ବଜାୟ ରଖିବା ସହିତ ଏହାର ଦାୟିତ୍ବ ବିଷୟରେ ଆୟୋଗ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅବଗତ ଏବଂ ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ପଦକ୍ଷେପ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇପାରିଛି। ଜୁଲାଇ ୫, ୨୦୨୫ରେ ବିହାର ବ୍ୟତୀତ ସମସ୍ତ ରାଜ୍ୟ ଓ କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳର ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ ଅଧିକାରୀ (ସିଇଓ)ଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧିତ କରି ଆୟୋଗ ଏକ ନୂତନ ଏସ୍‌ଆଇଆର୍‌ ପାଇଁ ପ୍ରାକ୍-ସଂଶୋଧନ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି, ଯେଉଁଥିରେ ୧ ଜାନୁଆରି ୨୦୨୬ ଯୋଗ୍ୟତା ତାରିଖ ରହିଛି। ଅଗ୍ରଗତିର ସମୀକ୍ଷା ପାଇଁ ଇସି ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୧୦ରେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀରେ ସମସ୍ତ ସିଇଓଙ୍କ ଏକ ଜାତୀୟ ସମ୍ମିଳନୀ ଡକାଇଥିଲେ।

ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୮ ତାରିଖରେ ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ବିହାରରେ ଏସ୍‌ଆଇଆର୍‌ ଅଭ୍ୟାସ ପାଇଁ ବୈଧ ପରିଚୟ ପ୍ରମାଣ ଭାବରେ ଆଧାର କାର୍ଡକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରିବାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେବାର କିଛି ଦିନ ପରେ ଏହି ସତ୍ୟପାଠ ଆସିଛି। ତେବେ ଆଧାର ନାଗରିକତ୍ୱର ପ୍ରମାଣ ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ସୁପ୍ରିମ୍‌କୋର୍ଟ ସ୍ପଷ୍ଟ କରିଛନ୍ତି। କୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ଭୋଟର୍‌ଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଦାଖଲ ହୋଇଥିବା ଆଧାର ନମ୍ବରର ସତ୍ୟତା ଯାଞ୍ଚ କରିବାକୁ ଇସିଙ୍କୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛନ୍ତି। ବିହାର ପାଇଁ ଚୂଡ଼ାନ୍ତ ଭୋଟର ତାଲିକା ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୩୦ରେ ପ୍ରକାଶ ପାଇବ। ଏସ୍ଆଇଆର୍‌ର ପ୍ରାଥମିକ ଅନୁସନ୍ଧାନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ ପଞ୍ଜୀକୃତ ଭୋଟରଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ୭.୯ କୋଟିରୁ ୭.୨୪ କୋଟିକୁ ହ୍ରାସ ପାଇଛି।