ଓଡ଼ିଶାରେ ୬ଟି ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ଚିହ୍ନଟ: ଜାତୀୟ ଜଳପଥ-୫ର ବିକାଶ ସାଙ୍ଗକୁ ଅନ୍ୟ ୫ଟିର ସର୍ଭେ ଜାରି
ଭୁବନେଶ୍ୱର(ସୁବ୍ରତ ଦାସ): ଓଡ଼ିଶାରେ ଜଳପଥରେ ପରିବହନ ବହୁକାଳରୁ ପ୍ରଚଳିତ । ଜଳପଥରେ ପରିବହନ ହେଲେ ସଡ଼କ ପଥ ଉପରେ ଚାପ କମ୍ ପଡିବ ଏବଂ ପ୍ରଦୂଷଣ ମଧ୍ୟ କମ୍ ହେବ । ଜଳପଥରେ ପରିବହନ କରାଗଲେ ଖର୍ଚ୍ଚ ମଧ୍ୟ କମ୍ ହୁଏ ।
Sambad is now on WhatsApp
Join and get latest news updates delivered to you via WhatsApp
ଏହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ (ଆଇଡବ୍ଲୁ୍ଏଆଇ) ଓଡ଼ିଶାର ୬ଟି ଜଳପଥକୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରିଛି । ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର ୫ର ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିର୍ମାଣ କାର୍ଯ୍ୟ ଚାଲିଛି । ଅନ୍ୟ ୫ଟି ଜାତୀୟ ଜଳପଥର ସର୍ଭେ କାର୍ଯ୍ୟ ବିଭିନ୍ନ ସ୍ତରରେ ରହିଛି ବୋଲି ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ ।
ବ୍ରାହ୍ମଣୀ, ଖରସୁଆଁ ଓ ମହାନଦୀ ଇଷ୍ଟକୋଷ୍ଟ କେନାଲ ସହିତ ମତାଇ ନଦୀର ୫୮୮ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ଜଳପଥକୁ ଗତ ୨୦୦୮ ମସିହା ନଭେମ୍ବର ୨୫ ତାରିଖରେ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ-୫ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଥିଲା । ଗତ ୨୦୧୦ ମସିହାରେ ଏହି ଜଳପଥର ଏକ ଡିଟେଲଡ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ରିପୋର୍ଟ (ଡି.ପି.ଆର୍ ) “ୱାପକସ୍’ ସଂସ୍ଥା ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଇଥିଲା । ପରେ ଏହାର ନବୀକରଣ ୨୦୧୫ରେ କରାଯାଇଛି ।
ଏହି ଜଳପଥକୁ ତିନି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ହେଲା-ଧାମରା- ପାରାଦୀପ-ପଙ୍କପାଳ । ଦ୍ୱିତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ହେଲା -ପଙ୍କପାଳଠାରୁ ତାଳଚେର ।
ତୃତୀୟ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଧାମରାଠାରୁ ପଶ୍ଚିମବଂଗର ଗେଓଁଖାଲି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଳପଥ ବିକଶିତ କରାଯିବ । ପ୍ରଥମ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ପଙ୍କପାଳ (ଜୋକଡ଼ିଆ)ଠାରୁ ଧାମରା ଓ ପାରାଦୀପ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଳପଥର ବିକାଶ ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସରକାର,ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ, ପାରାଦୀପ ପୋର୍ଟ ଟ୍ରଷ୍ଟ ଏବଂ ଧାମରା ପୋର୍ଟ କଂପାନୀ ଲିମିଟେଡ଼ ପକ୍ଷରୁ ଏକ ଏମ୍.ଓ.ୟୁ ଗତ ୨୦୧୪ ଜୁନ୍ ୩୦ ତାରିଖରେ ସ୍ୱାକ୍ଷରିତ ହୋଇଛି । ଏହି ପ୍ରକଳ୍ପର ଅଗ୍ରଗତି କାର୍ଯ୍ୟ ରାଜ୍ୟ ସରକାର ଏବଂ କେନ୍ଦ୍ର ସରକାରଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ସଂସ୍ଥା ମାଧ୍ୟମରେ ନିୟମିତ ସମୀକ୍ଷା କରାଯାଉଛି । ୫ ନମ୍ବର ଜାତୀୟ ଜଳପଥକୁ ବାଦ୍ ଦେଲେ ଅନ୍ୟ ପାଞ୍ଚୋଟି ଜାତୀୟ ଜଳପଥର ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୋଇନାହିଁ । ଏଗୁଡିକରେ ସର୍ଭେ କାର୍ଯ୍ୟ ରହିଛି । ତିନୋଟି ପ୍ରକଳ୍ପ (ଯଥା-ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର-୧୪, ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର-୬୪ ଏବଂ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର୯୬)ର ଡିଟେଲଡ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତି ଚାଲିଥିବା ବେଳେ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର-୨୨ ଓ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର ୨୩ର ଫିଜିବିଲିଟି ଷ୍ଟଡି ଚାଲିଥିବାର ଭାରତୀୟ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ଜଳପଥ ପ୍ରାଧିକରଣ ସୂତ୍ରରୁ ପ୍ରକାଶ ।
ମହାନଦୀର ୪୨୫ କିଳୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ଅଂଶ (ପାରାଦୀପ ଠାରେ ମହାନଦୀ ମୁହାଣ ଠାରୁ ସମ୍ବଲପୁର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ )କୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର ୨୪ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି । ସେଥିରୁ ପାରାଦୀପ ବନ୍ଦରଠାରୁ ଯୋବ୍ରା ବ୍ୟାରେଜ ୯୮ କିଲୋମିଟର ଜଳପଥରେ ପରିବହନ ଅର୍ଥନୈତିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଲାଭଜନକ ହେବ ବୋଲି ଚିହ୍ନଟ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଏକ ଡିଟେଲେଡ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି ।
ସେହିପରି ୩୧୪ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ସୁବର୍ଣ୍ଣରେଖା ନଦୀର ୩୦ କିଲୋମିଟର ଅଂଶ (ସମୁଦ୍ର ମୁହାଣଠାରୁ ବାଲିଆପାଳ-କମର୍ଦ୍ଦା ରୋଡ୍ ସେତୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ)ରେ ସର୍ଭେ କରାଯାଉଛି । ଏହି ନଦୀକୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର ୧୪ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇଛି ।
ବିରୂପା, ବଡ଼ଗେଙ୍ଗୁଟି ଏବଂ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ ନଦୀର ଜଳପଥକୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ-୨୨ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇ ୧୫୨ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ଅଂଚଳରେ ସର୍ଭେ କରାଯାଇଛି । ବହୁତଗୁଡ଼ିଏ ଇସ୍ପାତ ଶିଳ୍ପ, ତାପଜ ବିଦ୍ୟୁତ ଶିଳ୍ପ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଶିଳ୍ପ କାରଖାନା ଏହି ଜଳପଥରେ ଥିବାରୁ ଏଥିରେ ଜଳପଥ ପରିବହନ ଲାଭଜନକ ହେବ ବୋଲି ସର୍ଭେରୁ ଜଣାଯାଇଛି ।
ସେହିପରି ବୁଢ଼ାବଳଙ୍ଗ ନଦୀର ୫୬ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ଅଂଶକୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର-୨୩ ରୂପେ ଘୋଣୋ କରାଯାଇ ସର୍ଭେ କରାଯାଉଛି ।
ବୈତରଣୀ ନଦୀର ୪୯ କିଲୋମିଟର ଦୀର୍ଘ ଅଂଶକୁ ଜାତୀୟ ଜଳପଥ ନମ୍ବର ୧୪ ରୂପେ ଘୋଷଣା କରାଯାଇ ଡିଟେଲଡ୍ ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ରିପୋର୍ଟ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଯାଉଛି । ଏହି ଅଂଶରେ କୌଣସି ଶିଳ୍ପ ସଂସ୍ଥା ନଥିବାରୁ ଏହାକୁ କେବଳ ପର୍ଯ୍ୟଟନ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରିବ ବୋଲି ସର୍ଭେରୁ ଜଣାଯାଇଛି ।