ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ୩ ରୁଷିଆ ଯୁଦ୍ଧପୋତ, ବାଂଲାଦେଶ ବନ୍ଦରରେ ନଙ୍ଗର ପକାଇଲେ

ଢାକା: ବାଂଲାଦେଶ ସହିତ ଭାରତର ସମ୍ପର୍କ ଖରାପ ହେଉଥିବା ବେଳେ, ତିନୋଟି ରୁଷିଆ ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜ ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ପହଞ୍ଚିଛି। ଏହାକୁ ନେଇ ଚର୍ଚ୍ଚା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଛି। ରବିବାର ବାଂଲାଦେଶର ଚିଟାଗଙ୍ଗ ବନ୍ଦରରେ ତିନୋଟି ରୁଷିଆ ନୌସେନା ଜାହାଜ, ଆଡମିରାଲ ଟ୍ରିବଟ୍ସ, ଆଡମିରାଲ ପାଣ୍ଟେଲେଭ ଏବଂ ଟ୍ୟାଙ୍କର ପେଚେଙ୍ଗା ପହଞ୍ଚିଛି।

ପୂର୍ବରୁ, ବାଂଲାଦେଶ ସେନା ମୁଖ୍ୟ ଏସଏମ ଶଫିଉଦ୍ଦିନ ଅହମ୍ମଦ ମସ୍କୋ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ। ଯାହା ପରେ ପ୍ରଶ୍ନ ଉଠାଯାଉଛି ଯେ, ବନ୍ଧୁ ରୁଷିଆ ବାଂଲାଦେଶ ସହିତ ମିଶି ଭାରତ ବିରୁଦ୍ଧରେ ଷଡ଼ଯନ୍ତ୍ର କରୁଛି କି? ରୁଷୀୟ ଖବର ଏଜେନ୍ସି ସ୍ପୁଟନିକ୍ କହିଛି ଯେ, ରୁଷିଆ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆ ଏବଂ ପ୍ରମୁଖ ବାଣିଜ୍ୟ ମାର୍ଗଗୁଡ଼ିକରେ ରଣନୈତିକ ପ୍ରବେଶ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବାକୁ ଲକ୍ଷ୍ୟ ରଖିଛି।

ହାଇଲାଇଟ୍ସ :

ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ  ୩ ରୁଷୀୟ ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜ।
ବାଂଲାଦେଶର ବନ୍ଦରରେ ନଙ୍ଗର। 
ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ବନ୍ଧୁଙ୍କ ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜ କାହିଁକି?

୧୯୭୨-୭୪ ଯୁଦ୍ଧର ଘଟଣାଗୁଡ଼ିକୁ ସ୍ମରଣ କରିବା ପାଇଁ ରୁଷିଆର ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗରୀୟ ନୌସେନାର ଜାହାଜଗୁଡ଼ିକ ଗତ ସପ୍ତାହରେ ଚିଟାଗଙ୍ଗ ଗସ୍ତ କରିଥିଲେ। ସେତେବେଳେ ସୋଭିଏତ୍ ନାବିକମାନେ ମୁକ୍ତି ଯୁଦ୍ଧ ପରେ ବାଂଲାଦେଶକୁ ପୁନଃନିର୍ମାଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ବୋଲି ସ୍ପୁଟନିକ୍ ରିପୋର୍ଟ କରିଛି। ଯଦିଓ ଢାକା ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବରେ ନୌସେନା ଏହାକୁ "ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବନ୍ଦର ଗସ୍ତ" ଭାବରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି। ଏହି ଘଟଣା ଲୋକଙ୍କୁ ଚକିତ କରିଛି। ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ବଢୁଥିବା ଭୂରାଜନୈତିକ ଗତିଶୀଳତା ବିଷୟରେ କଳ୍ପନାଜଳ୍ପନା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି।

ସ୍ପୁଟନିକ୍ କହିଛି ଯେ, ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାଣିଜ୍ୟ ପଥଗୁଡ଼ିକ ଏହି ଅଞ୍ଚଳ ଦେଇ ଯାଇଥାଏ। ଆମେରିକା ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ପୂର୍ବରୁ ସାମରିକ ଘାଟି ଅଛି। ବଙ୍ଗୋପସାଗର ସମେତ ମହାସାଗରକୁ ଏକ ଅନୁକୂଳ ପଥ ରୁଷିଆର ସ୍ୱାର୍ଥରେ ରହିଛି। ଯଦିଓ ବାଂଲାଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ବନ୍ଦର ଚିଟାଗଙ୍ଗରେ ରୁଷିଆ ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜର ଉପସ୍ଥିତିର ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ନୁହେଁ। ଏଥର ନୌସେନା ଜାହାଜଗୁଡ଼ିକ କିଛି ଦିନ ପାଇଁ ବନ୍ଦରରେ ରହିବେ।

ଏହାକୁ ସରକାରୀ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ପୁନଃପୂରଣ ଏବଂ ନୌସେନା କୂଟନୀତି ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି। ଏହି ଗସ୍ତ ଭାରତ ଭଳି ପାରମ୍ପରିକ ସହଯୋଗୀ ଦେଶମାନଙ୍କ ସହିତ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ରୁଷିଆର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ରଣନୀତିକୁ ପ୍ରତିଫଳିତ କରୁଛି। ସେହି ସମୟରେ, ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ଯେ, ବାଂଲାଦେଶ ମଧ୍ୟ ନିଜର ସାମରିକ ସମ୍ପର୍କରେ ବିବିଧତା ଆଣିବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛି। ଏହାକୁ ଢାକା ପକ୍ଷରୁ ରଣନୈତିକ ସନ୍ତୁଳନ ବଜାୟ ରଖିବା ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖାଯାଉଛି।

ରୁଷିଆନ୍ ସ୍ପୁଟନିକ୍ କହିଛି ଯେ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା କୂଟନୀତି ମଧ୍ୟ ସମାନ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ସେଥିପାଇଁ ରୁଷିଆର ରାଷ୍ଟ୍ରାୟତ୍ତ ଟେକ୍ ଜାଏଣ୍ଟ ଆରଓଏସଟିଇସି ଢାକାରେ ଏକ କେନ୍ଦ୍ର ଖୋଲିଛି। ସ୍ପୁଟନିକ୍ କହିଛି, ରୁଷିଆ ନୌସେନାର ଏହି ଯୁଦ୍ଧଜାହାଜଗୁଡ଼ିକ ଭାରତ-ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାସାଗର ଗସ୍ତରେ ଅଛନ୍ତି, ଯେଉଁଠାରେ ସେମାନେ ଫେବ୍ରୁଆରିରୁ ଏପ୍ରିଲ ମଧ୍ୟରେ ଇଣ୍ଡୋନେସିଆ, ଭାରତ, ଇରାନ, ଚୀନ୍ ଏବଂ ପାକିସ୍ତାନ ପହଞ୍ଚିବାକୁ ଯୋଜନା କରୁଛନ୍ତି।

ମାର୍ଚ୍ଚ ମାସରେ, ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ସାମୁଦ୍ରିକ ସୁରକ୍ଷା ବେଲ୍ଟ-୨୦୨୫ ଅଭ୍ୟାସ ପାଇଁ ରୁଷ, ଚୀନ୍ ଏବଂ ଇରାନ ଏକାଠି ହୋଇଥିଲେ। ଏହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥିଲା ଅପହରଣ ସମୟରେ ଜାହାଜଗୁଡ଼ିକୁ ଜଳଦସ୍ୟୁଙ୍କଠାରୁ ରକ୍ଷା କରିବା। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଏପ୍ରିଲ୍ ଆରମ୍ଭରେ, ଭାରତୀୟ ଏବଂ ରୁଷ ନୌସେନା ବଙ୍ଗୋପସାଗରରେ ଏକ ମିଳିତ ନୌସେନା ଅଭ୍ୟାସ କରିଥିଲେ।

ମନି କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ରିପୋର୍ଟ କରିଛି ଯେ ଚିଟାଗଙ୍ଗ ବନ୍ଦରକୁ ରୁଷ ନୌସେନା ଜାହାଜ ଗସ୍ତ ବାଂଲାଦେଶର ଚୀନ୍ ଉପରେ ନିର୍ଭରଶୀଳତା ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ସାମରିକ ସହଭାଗୀତାକୁ ବିବିଧ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରୟାସର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଯାହା ଚୀନ୍‌କୁ ବିରକ୍ତ କରିପାରେ।

ଏସଆଇପିଆରଆଇ (ଷ୍ଟକହୋମ୍ ଇଣ୍ଟରନ୍ୟାସନାଲ୍ ପିସ୍ ରିସର୍ଚ୍ଚ ଇନଷ୍ଟିଚ୍ୟୁଟ୍)ର ତଥ୍ୟ ଅନୁଯାୟୀ, ୨୦୧୮ ରୁ ୨୦୨୨ ମଧ୍ୟରେ ବାଂଲାଦେଶର ମୋଟ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଆମଦାନୀର ପ୍ରାୟ ୭୪% ଚୀନ୍ କରିଥିଲା, ଯାହା ଏହାକୁ ଦେଶର ପ୍ରମୁଖ ସାମରିକ ଯୋଗାଣକାରୀ କରିଥିଲା।

ବାଂଲାଦେଶ ଚୀନ୍‌ଠାରୁ ଫ୍ରିଗେଟ୍, କର୍ଭେଟ୍, ଟ୍ୟାଙ୍କ, ଲଢୁଆ ବିମାନ ଏବଂ ବୁଡ଼ାଜାହାଜ ସମେତ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପ୍ରଣାଳୀ କିଣିଛି। ତେଣୁ ବାଂଲାଦେଶ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ପାଇଁ ଚୀନ ଉପରେ ଅତ୍ୟଧିକ ନିର୍ଭରଶୀଳ ହୋଇଯାଇଛି।

ଭାରତର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ, ଚିଟାଗଙ୍ଗ ବନ୍ଦରକୁ ରୁଷିଆ ନୌସେନା ଜାହାଜ ଗସ୍ତର ଦୁଇଟି ଭିନ୍ନ ଦିଗ ହୋଇପାରେ। ମନି କଣ୍ଟ୍ରୋଲ ଅନୁଯାୟୀ, ବାଂଲାଦେଶରେ ଚୀନ୍‌ର ପ୍ରଭାବକୁ ସନ୍ତୁଳିତ କରିବା ପାଇଁ ଦକ୍ଷିଣ ଏସିଆରେ ରୁଷିଆର ବୃଦ୍ଧି ପାଉଥିବା ଉପସ୍ଥିତିକୁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ସ୍ୱାଗତ କରିପାରେ। ଭାରତ ଏବଂ ରୁଷିଆ ମଧ୍ୟରେ ଦୃଢ଼ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଏବଂ ଶକ୍ତି ସମ୍ପର୍କ ରହିଛି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ବିଶ୍ୱାସର ସମ୍ପର୍କ ମଧ୍ୟ ରହିଛି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ର ନୁହେଁ, ପାଣି ଆଣିଛି ଇରାନ ପାଇଁ ସଙ୍କଟ

ତେଣୁ ଏହି ଗସ୍ତ ଭାରତକୁ ଅସହଜ କରିବ ନାହିଁ। ଅଧିକନ୍ତୁ, ବାଂଲାଦେଶ ଏବଂ ରୁଷିଆ ଉଭୟ ସହିତ ଭାରତର ଦୀର୍ଘକାଳୀନ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହଭାଗୀତାକୁ ଦୃଷ୍ଟିରେ ରଖି, ଏହା ଅନୁମାନ କରାଯାଉଛି ଯେ, ରୁଷିଆ ଏ ବିଷୟରେ ଭାରତକୁ ପୂର୍ବରୁ ଜଣାଇ ସାରିଛି। ତଥାପି, ଭାରତ ପାଇଁ ଏବେ ବି କିଛି ଚିନ୍ତା ରହିଛି। ଐତିହାସିକ ବନ୍ଧୁତା ସତ୍ତ୍ୱେ, ତୃତୀୟ ପକ୍ଷ ନୌସେନାର ଆଗମନ ଭାରତ ମହାସାଗରରେ ଭାରତ-ନେତୃତ୍ୱାଧୀନ ସୁରକ୍ଷା ନିର୍ମାଣ ପାଇଁ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର ଦୃଷ୍ଟିକୋଣକୁ ଜଟିଳ କରୁଛି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଡିସି ବନାମ ଆରଆର: କାହାକୁ ସୁହାଇବ ଅରୁଣ ଜେଟଲି ଷ୍ଟାଡିୟମ୍ ପିଚ୍