ଗୋଟିଏ ପଟେ ଯୁଦ୍ଧବିରତି, ଅନ୍ୟପଟେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରି ପାଇଁ ବଜାର ଖୋଜୁଛନ୍ତି ଟ୍ରମ୍ପ୍

ୱାଶିଂଟନ:  ଇରାନ ଏବଂ ଇସ୍ରାଏଲ ମଧ୍ୟରେ ୧୨ ଦିନର ସଂଘର୍ଷ ପରେ, ଏବେ ଯୁଦ୍ଧବିରତି ହୋଇଛି। ଭାରତ-ପାକିସ୍ତାନ ପରି, ଏହା ମଧ୍ୟ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଘୋଷଣା କରିଥିବା ଦାବି କରିଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ବିଶେଷଜ୍ଞଙ୍କ ଅନୁସାରେ ସମସ୍ୟା ହେଉଛି ଯୁଦ୍ଧବିରତି ହୋଇଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ପରିସ୍ଥିତି ସ୍ୱାଭାବିକ ନାହିଁ।

ଗୋଟିଏ ପଟେ ଯୁଦ୍ଧବିରତି କରି ନିଜକୁ ଶାନ୍ତିର ପ୍ରବକ୍ତା ଭାବରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଥିବା ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଆମେରିକାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବ୍ୟବସାୟକୁ ଅଧିକ ବଢ଼ାଇବା ପାଇଁ ଯୋଜନା କରିବା ଆରମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି। ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡର ରାଜଧାନୀ ହେଗରେ ଜୁନ୍ ୨୪-୨୫ରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେବାକୁ ଥିବା ନାଟୋ ସମ୍ମିଳନୀର ସୂଚନା ଅନୁସାରେ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ଆମେରିକାର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ବିକ୍ରି ପାଇଁ ବଜାର ଖୋଜିବା ଆରମ୍ଭ କରିଥିବା କୁହାଯାଉଛି। ଯେଉଁଠାରେ ନାଟୋର ସଦସ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯାଇପାରେ ବୋଲି କଳ୍ପନାଜଳ୍ପନା କରାଯାଉଛି।

ଆମେରିକା ଚାହୁଁଛି ଯେ, ନାଟୋ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଏବେ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ସେମାନଙ୍କର ଜିଡ଼ିପିର ୫ ପ୍ରତିଶତ ଅର୍ଥାତ୍ ବର୍ତ୍ତମାନର ସୀମାଠାରୁ ଅଢ଼େଇ ଗୁଣା ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ କରନ୍ତୁ। ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମତଭେଦ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। କିଛି ଦେଶ ଟ୍ରମ୍ପ୍‌ଙ୍କ ଏହି ନୂତନ ଦାବିକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଥିବା ବେଳେ ସ୍ପେନ୍ ଭଳି କିଛି ଦେଶ ଖୋଲାଖୋଲି ଭାବେ ଏହାକୁ ବିରୋଧ କରୁଛନ୍ତି। 

ନାଟୋ ଅର୍ଥାତ୍ ଉତ୍ତର ଆଟଲାଣ୍ଟିକ୍ ଚୁକ୍ତି ସଂଗଠନର ସଦସ୍ୟ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରତିବର୍ଷ ସୁରକ୍ଷା ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ସହ ଜଡିତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଉପରେ ଆଲୋଚନା କରିବା ପାଇଁ ଏକାଠି ହୁଅନ୍ତି। ଏହି ବର୍ଷର ଶିଖର ସମ୍ମିଳନୀ ବିଶେଷ, କାରଣ ସୁରକ୍ଷା ସହିତ ଆଗାମୀ ବର୍ଷଗୁଡ଼ିକ ପାଇଁ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନିଆଯିବ ବୋଲତ କୁହାଯାଉଛି।

ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ନାଟୋ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ଲକ୍ଷ୍ୟ ଥିଲା ସେମାନଙ୍କ ଜିଡ଼ିପିର ଅତି କମରେ ୨% ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବା। କିନ୍ତୁ ୨୦୨୪ରେ ମଧ୍ୟ, ପ୍ରାୟ ଏକ ତୃତୀୟାଂଶ ସଦସ୍ୟ ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିପାରି ନାହାନ୍ତି। ଏବେ ଆମେରିକା ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ପୁଣି ଥରେ ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟକୁ ୫% କୁ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ ନାଟୋ ସଦସ୍ୟଙ୍କ ଉପରେ ଚାପ ପକାଉଥିବା କୁହାଯାଉଛି।

ଡୋନାଲ୍ଡ ଟ୍ରମ୍ପ୍ ବହୁ ଦିନ ଧରି କହିଆସୁଛନ୍ତି ଯେ, ନାଟୋର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ କେବଳ ଆମେରିକା ମୂଲ୍ୟ ଦେଉଛି। ଯେତେବେଳେ ଅନ୍ୟ ଦେଶମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରୁନାହାନ୍ତି। ଟ୍ରମ୍ପ୍‌ଙ୍କ ଯୋଜନା ଅନୁଯାୟୀ, ନାଟୋ ଦେଶମାନଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କର ଜିଡ଼ିପିର ୩.୫% ସିଧାସଳଖ ସାମରିକ ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ୧.୫% ସାଇବର ସୁରକ୍ଷା, ଭିତ୍ତିଭୂମି ଏବଂ ଲଜିଷ୍ଟିକ୍ସ ଭଳି ସମର୍ଥନ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ପଡିବ।

ଅନେକ ଦେଶ ଏହି ଦୁଇ-ମୁଖୀ ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ସମର୍ଥନ କରିଛନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ସମୟସୀମା ଏବଂ ସମ୍ବଳ ବିଷୟରେ ସେମାନଙ୍କର ଚିନ୍ତା ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ କରିଛନ୍ତି। ଅନେକ ବିଶେଷଜ୍ଞ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ଏହି ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ ବୃଦ୍ଧି ମାଧ୍ୟମରେ ଆମେରିକା ନିଜର ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଶିଳ୍ପକୁ ମଜବୁତ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ଅଧିକ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ ଅର୍ଥ ଅଧିକ କ୍ରୟ ଏବଂ ଅଧିକ ଅର୍ଡର। ଏଥିରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ କାରବାର କରୁଛନ୍ତି ଆମେରିକୀୟ କମ୍ପାନିଗୁଡ଼ିକ।

ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବ ଉପରେ ୟୁରୋପ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ ହୋଇ ଯାଇଛି। ଜର୍ମାନୀ, ନେଦରଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଏବଂ ଲିଥୁନିଆ ଭଳି ବାଲ୍ଟିକ୍ ଦେଶ୩.୫% ଖର୍ଚ୍ଚ କରିବାକୁ ସମର୍ଥନ କରୁଛନ୍ତି କାରଣ ରୁଷିଆର ବିପଦ ସେମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରଦେଶକୁ ଆସିଛି। କିନ୍ତୁ ସ୍ପେନ୍, ଇଟାଲୀ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅନେକ ଦେଶ ଏହାକୁ ଅଦରକାରୀ ବୋଲି କହୁଛନ୍ତି। ସ୍ପେନ୍ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପେଡ୍ରୋ ସାଞ୍ଚେଜ୍ ସ୍ପଷ୍ଟ ଭାବରେ କହିଛନ୍ତି ଯେ, ତାଙ୍କ ସରକାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ପାଇଁ ୨.୧% ରୁ ଅଧିକ ଖର୍ଚ୍ଚ କରିପାରିବ ନାହିଁ।

ତାଙ୍କ ଅନୁସାରେ, ଆମେ ୨.୧% ଖର୍ଚ୍ଚ କରି ନାଟୋର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂରଣ କରିପାରିବୁ। ଏହାଠାରୁ ଅଧିକ କରିବା ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ପ୍ରକୃତରେ, ସ୍ପେନ୍ ନାଟୋର ସବୁଠାରୁ କମ୍ ଖର୍ଚ୍ଚକାରୀ ସଦସ୍ୟ। ୨୦୨୪ ରେ ଏହାର ପ୍ରତିରକ୍ଷା ବଜେଟ୍ ଜିଡ଼ିପିର ମାତ୍ର୧.୨୮% ଥିଲା। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ, ୫% ଖର୍ଚ୍ଚର ହଠାତ୍ ଚାପ ଆର୍ଥିକ ଏବଂ ରାଜନୈତିକ ଉଭୟ ପକ୍ଷରେ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ବୋଝ ହୋଇପାରେ ବୋଲି ସେ କହିଛନ୍ତି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଭାରତକୁ ନାଲି ଆଖି ଦେଖାଇ ବିଷ ଓଗାଳିଲା ପାକିସ୍ତାନ: ୬ ନଦୀକୁ ନିଜ କବଜାକୁ ନେବାକୁ କହିଲା

ନାଟୋର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିତର୍କ କେବଳ ଖର୍ଚ୍ଚ ପରିମାଣ ଉପରେ ନୁହେଁ ବରଂ ସମୟସୀମା ଉପରେ ମଧ୍ୟ ଅଛି। କିଛି ଦେଶ ଚାହାଁନ୍ତି ଯେ, ଏହି ନୂତନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ୨୦୩୫ ସୁଦ୍ଧା କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉ, ଯେତେବେଳେ ଆମେରିକା ୨୦୩୦ ସୁଦ୍ଧା ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ହାସଲ କରିବାକୁ ଚାହୁଁଛି। ବାଲ୍ଟିକ୍ ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ୨୦୩୦ ବିଷୟରେ କଥା ହେଉଛନ୍ତି। ଯେତେବେଳେ ଇଟାଲୀ ଭଳି ଦେଶ ଏହାକୁ ୧୦ ବର୍ଷର ଲମ୍ବା ପ୍ରକ୍ରିୟା ବୋଲି ବିବେଚନା କରୁଛନ୍ତି। ନାଟୋର ନୂତନ ମହାସଚିବ ମାର୍କ ରୁଟ୍ ୨୦୩୨ ସୁଦ୍ଧା ୩.୫% ଖର୍ଚ୍ଚ ଏବଂ ବାକି ୧.୫% ଖର୍ଚ୍ଚ ଉପରେ ବିଚାର କରି ମଧ୍ୟମ ପଥ ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ପରାମର୍ଶ ଦେଇଛନ୍ତି। ହେଗ୍ ସମ୍ମିଳନୀରେ ଏହି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଇପାରେ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି।

ଯଦି ନାଟୋ ସମ୍ମିଳନୀରେ ୫% ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚର ନୂତନ ଲକ୍ଷ୍ୟ ଗୃହୀତ ହୁଏ, ତେବେ ଏହା ନାଟୋ ଇତିହାସରେ ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ ହେବ। ଏହା ୟୁରୋପର ସାମରିକ ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି କରିବ, କିନ୍ତୁ ଏହା ଅନେକ ଦେଶର ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ରାଜନୀତିକୁ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ କରିପାରିବ। ସ୍ପେନ ଭଳି ଦେଶରେ ପୂର୍ବରୁ ମେଣ୍ଟ ସରକାର ଏବଂ ଆର୍ଥିକ ଚ୍ୟାଲେଞ୍ଜ ରହିଛି, ତେଣୁ ଉଚ୍ଚ ପ୍ରତିରକ୍ଷା ଖର୍ଚ୍ଚ ସେଠାକାର ସରକାର ପାଇଁ ବିବାଦର କାରଣ ହୋଇପାରେ। ଅନ୍ୟପକ୍ଷରେ, ରୁଷିଆ ଏବଂ ଚୀନ୍ ବିରୁଦ୍ଧରେ ନାଟୋର ପ୍ରସ୍ତୁତି ଏବଂ ସ୍ପଷ୍ଟତା ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ, ଯାହା ଆମେରିକାର ପ୍ରଭାବକୁ ମଧ୍ୟ ସୁଦୃଢ଼ ​​କରିବ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ଅନୁମାନ କରିଛନ୍ତି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ଅଶ୍ଳୀଳ ମନ୍ତବ୍ୟ ଦେଇ ପ୍ରମୋସନରୁ ବାଦ ପଡ଼ିଲେ ରାମ କପୁର

USA | NATO | donald-trump