ଚୀନରେ ଟଙ୍କା ଛପାନ୍ତି ଏସବୁ ଦେଶ, ବିଶ୍ୱାସ ନ ହେଲେ ବି ସତ

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଆପଣ କେବେ ଭାବିଛନ୍ତି କି ଆପଣଙ୍କ ଦେଶର ନୋଟ ପ୍ରକୃତରେ କେଉଁଠାରେ ତିଆରି ହୁଏ? ଅଧିକାଂଶ ଦେଶର ନିଜସ୍ୱ ମୁଦ୍ରଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଅଛି, କିନ୍ତୁ ବିଶ୍ୱରେ ଏପରି ଅନେକ ଦେଶ ଅଛି ଯେଉଁମାନେ ନିଜସ୍ୱ ମୁଦ୍ରଣ କରନ୍ତି ନାହିଁ, ବରଂ ଏହାକୁ ଅନ୍ୟ ଦେଶ ଦ୍ୱାରା ମୁଦ୍ରଣ କରାଯାଏ। ଏହା ଅଜବ ଲାଗିପାରେ, କିନ୍ତୁ ଏହା ସତ୍ୟ। ଅନେକ ଦେଶ, ବିଶେଷକରି ଆଫ୍ରିକା ଏବଂ ଏସିଆର କିଛି ଦେଶ, ସେମାନଙ୍କର ମୁଦ୍ରା ଅନ୍ୟ ଦେଶରେ ମୁଦ୍ରଣ କରନ୍ତି |

ବାସ୍ତବରେ ଚୀନ୍ ବିଶ୍ୱର ଅନେକ ଦେଶ ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ମୁଦ୍ରଣ କେନ୍ଦ୍ର ପାଲଟିଛି। ଚୀନ୍ ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ଉନ୍ନତ ମୁଦ୍ରଣ ସୁବିଧା ରଖିଛି। କୁହାଯାଏ ଯେ ଚୀନ୍ କେବଳ ନିଜସ୍ୱ ନୋଟ ୟୁଆନ୍ ଛାପେ ନାହିଁ, ବରଂ ନେପାଳ, ବାଂଲାଦେଶ ଏବଂ ଶ୍ରୀଲଙ୍କା ଭଳି ଦକ୍ଷିଣ ଏସୀୟ ଦେଶ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ ନୋଟ୍ ଛାପେ। ଯଦିଓ ସୁରକ୍ଷା କାରଣରୁ ଭାରତର ମୁଦ୍ରଣ ଘରୋଇ ଭାବରେ ମୁଦ୍ରଣ କରାଯାଏ, ପଡ଼ୋଶୀ ଦେଶଗୁଡ଼ିକର ମୁଦ୍ରଣ ଚୀନ୍‌ରେ ହୁଏ।

ଆଫ୍ରିକୀୟ ଦେଶମାନଙ୍କ ବିଷୟରେ କହିବାକୁ ଗଲେ ୫୪ଟି ଦେଶର ପ୍ରାୟ ଦୁଇ-ତୃତୀୟାଂଶ ଦେଶ ନିଜ ନୋଟ ବିଦେଶରେ ମୁଦ୍ରଣ କରନ୍ତି। ଏହି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ଅଧିକାଂଶ ଦେଶ ୟୁରୋପ ଏବଂ ଉତ୍ତର ଆମେରିକାରେ ସେମାନଙ୍କର ନୋଟ୍ ଛାପନ୍ତି । ନାଇଜେରିଆ, କେନିଆ, ଜାମ୍ବିଆ ଏବଂ ତାଞ୍ଜାନିଆ ଭଳି ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ବ୍ରିଟେନ କିମ୍ବା ଜର୍ମାନୀର ମୁଦ୍ରଣ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ସେମାନଙ୍କର ମୁଦ୍ରଣ କରନ୍ତି।

ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦେଶରେ ମୁଦ୍ରଣ ପାଇଁ ଆବଶ୍ୟକୀୟ ବୈଷୟିକ ସମ୍ବଳ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା ଉପକରଣ ନାହିଁ। ନୋଟ ମୁଦ୍ରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଅତ୍ୟନ୍ତ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ଏବଂ ମହଙ୍ଗା, ଏଥିପାଇଁ ବିଶେଷ କାଗଜ, କାଳି ଏବଂ ହୋଲୋଗ୍ରାମ ଆବଶ୍ୟକ। ଅନେକ ଛୋଟ କିମ୍ବା ବିକାଶଶୀଳ ଦେଶ ଏହି ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଏବଂ ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟାରେ ନିବେଶ କରିବା କଷ୍ଟକର ହୋଇପଡେ। ତେଣୁ, ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ନୋଟ୍ ମୁଦ୍ରଣ ପାଇଁ ବିଶ୍ୱସ୍ତ ବିଦେଶୀ କମ୍ପାନୀ କିମ୍ବା ଦେଶଗୁଡ଼ିକ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରନ୍ତି | ବିଦେଶରେ ମୁଦ୍ରଣର ଏକ ପ୍ରମୁଖ ବିପଦ ହେଉଛି ଯେ ବିଦେଶୀ ଦେଶ ଆପଣଙ୍କ ମୁଦ୍ରାର ସୁରକ୍ଷା ବୈଶିଷ୍ଟ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ବିଷୟରେ ସଚେତନ ହୋଇଯାଏ। ଏହା ନକଲି ନୋଟ୍ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବୃଦ୍ଧି କରେ।