ରକ୍ତଚାପ ସହ ଚିନ୍ତା ଦୂର କରେ ବ୍ରାହ୍ମୀ: ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରାକୃତିକ ସମନ୍ୱୟରେ ବ୍ରାହ୍ମୀର ଭୂମିକା

ଆଜି ବି ମନେ ଅଛି ସେ ଦିନ ଯେତେବେଳେ ସକାଳୁ ଉଠୁ ଉଠୁ ଜେଜେମା ସ୍ନେହ ଭରା କଣ୍ଠରେ ମୋତେ ଡାକନ୍ତି ଆଉ କୁହନ୍ତି, "ନାତି, ନେ, ବ୍ରାହ୍ମୀ ଆଉ ମହୁ ମିଶାଇ ଟିକେ ଖାଇଦେ ।" ମୁହଁରେ ମିଠା ହସ ରଖି ସେ କହନ୍ତି, "ଏହା ପିତା ହୋଇପାରେ ସତ, କିନ୍ତୁ ତୋର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପାଇଁ ଭଲ।" ଏହି ଦୈନିକ ପ୍ରଥା, ଯାହା ପିଢ଼ି ପିଢ଼ି ଧରି ଚାଲିଆସୁଛି, ତାହା ଦର୍ଶାଉଛି ଯେ, କିପରି ବ୍ରାହ୍ମୀ ଭାରତର ସଂସ୍କୃତି ସହ ଏବଂ ବିଶେଷତଃ ଓଡ଼ିଶା ସହ ଗଭୀର ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ। ଏହାର ଔଷଧୀୟ ଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ପାରିବାରିକ ଜୀବନର ଏବେ ବି ମୂଲ୍ୟବାନ ଅଂଶ ହୋଇ ରହିଛି।

ବ୍ରାହ୍ମୀ (Bacopa monnieri), ଦେଖିବାକୁ ଏକ ଛୋଟ ଉଦ୍ଭିଦ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଓଡ଼ିଶାର ପରିବେଶ ବ୍ୟବସ୍ଥାପନା ପାଇଁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହା ସାରା ଭାରତରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ଆର୍ଦ୍ରଭୂମି ଏବଂ ପଙ୍କୁଆ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହା ବଢ଼ିଥାଏ। ଏହା ନଦୀକୂଳକୁ ଦୃଢ କରେ, ମାଟି କ୍ଷୟ ରୋକେ ଓ ପୋଷକ ତତ୍ତ୍ୱ ଚକ୍ରରେ ମଧ୍ୟ ସହାୟକ ହୁଏ, ଯାହା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରଜାପତି ଓ ଜଳଜୀବମାନଙ୍କର ବିକାଶରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ | ବ୍ରାହ୍ମୀର ସୂକ୍ଷ୍ମ ଧଳା କିମ୍ବା ଫିକା ବାଇଗଣୀ ଫୁଲ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟକୁ ବୃଦ୍ଧି କରିଥାଏ ଏବଂ ମହୁମାଛି ଓ ପ୍ରଜାପତିମାନଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରେ, ଯାହା ଜୈବବିବିଧତା ଯେପରିକି ଉଦ୍ଭିଦ ବିକାଶ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ସହାୟ ହୁଏ।

ବ୍ରାହ୍ମୀ ବିଷୟରେ କିଛି ରୋଚକ ତଥ୍ୟ:

୧. ସ୍ମତି ଶକ୍ତି ବଢାଏ: ବ୍ରାହ୍ମୀ ଆୟୁର୍ବେଦରେ ସ୍ମତି ଏବଂ ବୁଦ୍ଧି ଶକ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା। ମୂଷା ଉପରେ କରାଯାଇଥିବା ଏକ ଅଧ୍ୟୟନରେ ଦେଖାଯାଇଛି ଯେ, ସେମାନଙ୍କୁ ବ୍ରାହ୍ମୀ ଦେବା ଫଳରେ ସେମାନଙ୍କର ଶିଖିବାର ଦକ୍ଷତା ଏବଂ ତଥ୍ୟ ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କ୍ଷମତାରେ ସୁଧାର ହୋଇଛି।

୨. ଅନୁକୂଳ ଅଭିବୃଦ୍ଧି: ବ୍ରାହ୍ମୀ ଜଳାଶୟ ଏବଂ ଶୁଷ୍କ ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ଭଲ ଭାବରେ ବଢ଼ିଥାଏ। ବ୍ରାହ୍ମୀ ମିଠା ଜଳାଶୟର କୂଳରେ ବଢେ ଏବଂ ଏଠାକାର ଜୈବ ବିବିଧତାକୁ ବଢାଇଥାଏ । 

୩. ଚିନ୍ତା ଓ ଦୁଃଖ ହରଣ: ମନରୁ ଚିନ୍ତା ଓ ଦୁଃଖ ଦୂର କରିଥାଏ ବ୍ରାହ୍ମୀ। ଏହା କର୍ଟିସୋଲ( ଏକ ହରମୋନ୍ ଯାହା ଚାପ ସ୍ତର ବୃଦ୍ଧି କରେ)କୁ ହ୍ରାସ କରି ମନୋବଳକୁ ସୁଦୃଢ କରେ ଏବଂ ମଣିଷର ଚିନ୍ତାକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।

୪.  ଔଷଧିୟ ଇତିହାସ: ଯଦି ଆମେ ବ୍ରାହ୍ମୀର ଔଷଧିୟ ଇତିହାସ ଦେଖିବା ତେବେ ତିନି ହଜାର ବର୍ଷ ଧରି ଏହାକୁ ପାରମ୍ପରିକ ଚିକିତ୍ସାରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି।

୫.  ଅନନ୍ୟ ଗୁଣ: ବ୍ରାହ୍ମୀର ଅନନ୍ୟ  ପ୍ରତିରୋଧକ ଗୁଣ ଶରୀରରେ ଥିବା ମୁକ୍ତ ରେଡିକଲ୍ସ ଅଣୁଗୁଡ଼ିକୁ ନିଷ୍କ୍ରିୟ କରି ଶରୀରକୁ ସୁରକ୍ଷା କରେ।

୬. ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତି ବଢାଏ: ବ୍ରାହ୍ମୀ ଆଣ୍ଟିବଡି ଉତ୍ପାଦନ ବଢ଼ାଇଥାଏ, ଯାହାର ଫଳରେ ପ୍ରତିରୋଧକ ଶକ୍ତିରେ ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ। 

୭. ପ୍ରଦାହ ହ୍ରାସ କରେ: ଦେହରେ ଆଘାତ ଲାଗି ଫୁଲିଯାଇଥିଲେ ବ୍ରାହ୍ମୀ ତାହାର ପ୍ରଦାହ କମାଏ। 

୮.ରକ୍ତଚାପ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ: ଗବେଷଣାରୁ ଜଣାପଡ଼ିଛି ଯେ, ବ୍ରାହ୍ମୀ ରକ୍ତଚାପକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ।

୯. ଏଡିଏଚ୍‌ଡି ଲକ୍ଷଣ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରେ: ବ୍ରାହ୍ମୀ ସ୍ନାୟୁ ବିକାଶ ରୋଗ ଏଡିଏଚ୍‌ଡିକୁ ହ୍ରାସ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ |

୧୦. ଖାଦ୍ୟଯୋଗ୍ୟ ଉଦ୍ଭିଦ: ବ୍ରାହ୍ମୀର ପତ୍ର ଖାଦ୍ୟ ଯୋଗ୍ୟ ଅଟେ। ଏହାକୁ ସାଲାଡ ଏବଂ ପାରମ୍ପରିକ ବ୍ୟଞ୍ଜନ ପ୍ରସ୍ତୁତିରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଏ।

ତେବେ ବ୍ରାହ୍ମୀ କେବଳ ପାରମ୍ପରିକ ଔଷଧ ଭାବରେ ନୁହେଁ ବରଂ ପ୍ରାକୃତିକ ସମନ୍ୱୟ ରଖିବାରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭୂମିକା ନିଭାଏ। ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ପ୍ରତି ଥିବା ଏହାର ସୁଗୁଣଗୁଡ଼ିକ ବ୍ୟତୀତ ପ୍ରାକୃତିକ ପରିବେଶ ଓ ଜୈବ ବିବିଧତାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରିବାରେ ଏହାର ଭୂମିକା ଏହାକୁ ଅଧିକ ମୂଲ୍ୟବାନ କରିଥାଏ। ଆମର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ପରିବେଶ ଉଭୟ ପାଇଁ ବ୍ରାହ୍ମୀ ଗୁରୁତ୍ବପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିବାରୁ ଏହାର ସଂରକ୍ଷଣ ଏବଂ ଏହାର ଚାଷ କରିବା ପାଇଁ ଆମେ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା କରିବା ଉଚିତ। ଆସନ୍ତୁ ବ୍ରାହ୍ମୀଙ୍କୁ ସୁରକ୍ଷା ଦେବା ଦିଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ଓ ଭବିଷ୍ୟତ ପିଡ଼ିଙ୍କ ପାଇଁ ଏହାକୁ ବଞ୍ଚାଇରଖିବା। ସମସ୍ତଙ୍କୁ ମନେ ପକାଇଦେବା ଯେ ଆମର ସୁସ୍ଥତା ଏବଂ ସ୍ଥାୟୀ ପରିବେଶ ପାଇଁ ଆମର ପ୍ରାକୃତିକ ସମ୍ପଦ ସଂରକ୍ଷଣ ଜରୁରୀ।

ବିନାୟକ ମହାପାତ୍ର
ପ୍ରକୃତି ପ୍ରେମୀ ତଥା ଗବେଷକ, ଜୀବନ ବିଜ୍ଞାନ, NISER, binayakmoha97@gmail.com
ଫଟୋ - ହେଲେନ ପିକେରିଙ୍ଗ