ନବରାତ୍ରିରେ କରାଯାଏ ନଅପତ୍ର ପୂଜା: ଜାଣନ୍ତୁ ଏହା କ’ଣ, କେଉଁଠି କରାଯାଏ

ନବରାତ୍ରି ସମୟରେ ନବପତ୍ରିକା ପୂଜାର ବିଶେଷ ମହତ୍ତ୍ୱ ରହିଛି। "ନବପତ୍ରିକା" ଅର୍ଥ ନଅଟି ପତ୍ର। ଏହାକୁ କରିବା ଦ୍ୱାରା ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ମିଳିଥାଏ ଏବଂ ଘରେ ସୁଖ ତଥା ସମୃଦ୍ଧି ଆସିଥାଏ।

ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରିର ମହାନ ପର୍ବ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ନଅଟି ରୂପର ପୂଜା ପାଇଁ ଜଣାଶୁଣା। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଦିନ ଦେବୀଙ୍କର ଏକ ଭିନ୍ନ ରୂପଙ୍କୁ ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ସମୟରେ ଅନେକ ପରମ୍ପରା ମଧ୍ୟ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ। ଏହି ଅନନ୍ୟ ଏବଂ ପ୍ରାଚୀନ ରୀତିନୀତି ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ ହେଉଛି ନବପତ୍ରିକା ପୂଜା। ଏହି ପୂଜା ମୁଖ୍ୟତଃ ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ, ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ, ଆସାମ, ବିହାର ଏବଂ ଓଡିଶାର ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ  ପ୍ରଚଳିତ।

କିନ୍ତୁ ଆଜିକାଲି ଦେଶର ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନରେ ମଧ୍ୟ ଏହି ପୂଜା ପାଳିତ ହେଉଛି। ଏହାକୁ ନବପତ୍ର ପୂଜା ବା କୁଲକାୟିନୀ ମାତାଙ୍କ ପୂଜା ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଇଥାଏ। ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ଏହାକୁ କଳାବୌ ପୂଜା କୁହାଯାଇଥାଏ। 

ଶାରଦୀୟ ନବରାତ୍ରିର ଅଷ୍ଟମୀ ତିଥିରେ ନଅପତ୍ର ପୂଜା କରାଯାଇଥାଏ।

ନବପତ୍ରିକାରେ ନଅଟି ଗଛର ପତ୍ର ରହିଥାଏ। ସେସବୁକୁ ଜୀବନ ଏବଂ ପ୍ରକୃତିର ଆଧାର ବୋଲି ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ।

ନଅ ଗଛର ପତ୍ର:

କଦଳୀ ପତ୍ର
ହଳଦୀ ପତ୍ର
ବେଲ ​​ପତ୍ର 
କଦମ୍ବ ପତ୍ର
ଜୟନ୍ତୀ ପତ୍ର(ଭୁର୍ସଙ୍ଗା ପତ୍ର)
ଅଶୋକ ପତ୍ର
ଏରଣ୍ଡି ପତ୍ର(ଜଡ଼ା ପତ୍ର)
ଧାନ କେଣ୍ଡା
ଡାଳିମ୍ବ ପତ୍ର

ମିଳିତ ଭାବରେ ଏହି ନଅ ପତ୍ର ସମୃଦ୍ଧି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ, ଶକ୍ତି ଏବଂ କୃଷି ସମୃଦ୍ଧିର ପ୍ରତୀକ। ଏହି କାରଣରୁ ଏହି ପୂଜାକୁ ପ୍ରକୃତି ଏବଂ ଶକ୍ତିର ଏକ ସଂଯୁକ୍ତ ସାଧନ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ।

ସକାଳେ ସ୍ନାନ କରିବା ପରେ, ନଅଟି ପତ୍ର ପବିତ୍ର ଭାବନା ସହିତ ଅଣାଯାଇଥାଏ।

କଦଳୀ ଗଛ ସହିତ ଏହି ସମସ୍ତ ପତ୍ର ଏକ ହଳଦିଆ କପଡାରେ ବନ୍ଧା ଯାଇଥାଏ।

ଏହାକୁ ଦେବୀ ଦୁର୍ଗାଙ୍କ ରୂପ ଭାବରେ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ପୂଜା ସ୍ଥାନରେ ସ୍ଥାପନ କରାଯାଏ।

ପୂଜାରେ ଧୂପ ଦୀପ ଦାନ, ମନ୍ତ୍ର ଜପ ଏବଂ ନୈବେଦ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରି କରାଯାଇଥାଏ।

ପୂଜା ଶେଷରେ ପ୍ରଣାମ କରାଯାଇ ମାତାଙ୍କଠାରୁ ସମୃଦ୍ଧି ଏବଂ ଶକ୍ତିର ଆଶୀର୍ବାଦ କାମନା କରାଯାଇଥାଏ।

ନବପତ୍ରିକା ପୂଜାର ସବୁଠାରୁ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ବାର୍ତ୍ତା ହେଉଛି ଯେ, ଦେବୀଙ୍କ ଶକ୍ତି କେବଳ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ସୀମିତ ନୁହେଁ, ବରଂ ପ୍ରକୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକ ସତ୍ତାରେ ବିଦ୍ୟମାନ। ନଅଟି ଗଛଲତା ମାଧ୍ୟମରେ, ଏହି ପୂଜା ଆମକୁ ମନେ ପକାଇ ଦିଏ ଯେ, ମାଟି, ଜଳ, ଖାଦ୍ୟ ଏବଂ ଗଛ ସବୁ ଦେବୀଙ୍କର ପ୍ରକାଶ। ଏହି ଗଛଲତା ଦ୍ୱାରା ଜୀବନ ବଞ୍ଚିଥାଏ, ଏବଂ ଦେବୀଙ୍କ ଦିବ୍ୟତା ଏଥିରେ ବାସ କରିଥାଏ।

ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗରେ ନବପତ୍ରିକା ପୂଜା ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହାକୁ ବଙ୍ଗଳାରେ କଳାବୌ ପୂଜା କୁହାଯାଏ ଏବଂ ଏହା କୃଷକମାନଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଏହା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଇଥାଏ ଯେ, ଏହାକୁ ପୂଜା କରିବା ଦ୍ୱାରା ବର୍ଷସାରା କ୍ଷେତ ଏବଂ ଖଳାରେ ଭଲ ଫସଲ ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ଆସିଥାଏ। ନବରାତ୍ରିର ଏହି ବିଶେଷ ରୀତି ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଶାନ୍ତି ଏବଂ ସମୃଦ୍ଧି ଆଣିବା ସହିତ ଜୀବନରେ ସମୃଦ୍ଧି, ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଏବଂ ଖୁସି ଆଣିଥାଏ। ତେଣୁ, ପୂର୍ବ ଭାରତରେ ଦୁର୍ଗା ପୂଜା ସମୟରେ ନବପତ୍ରିକା ପୂଜାକୁ ଗୁରୁତ୍ବ ବିବେଚନା କରାଯାଇଥାଏ।