ସମ୍ପର୍କ ସୁଧାରିବା ପାଇଁ ଚୀନ୍ ହାତ ବଢ଼ାଇଲା

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କରେ କିଛିଟା ଉଷ୍ମତା ଆସିଛି। ପୁଣି ଥରେ କୈଳାସ ମାନସରୋବର ଯାତ୍ରା ଆରମ୍ଭ ହେବାକୁ ଯାଉଛି। ଉଭୟ ଦେଶ ସିଧାସଳଖ ବିମାନ ସେବା ଆରମ୍ଭ କରିବାକୁ ମଧ୍ୟ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି। ଏହା ବ୍ୟତୀତ, ଉଭୟ ଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟାୟକ୍ରମେ ପରସ୍ପରର ଚିନ୍ତାର ସମାଧାନ କରିବାକୁ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି।

ତଥାପି, ସୀମା ବିବାଦ, ବାଣିଜ୍ୟ ଏବଂ ବୈଷୟିକ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଗଭୀର ମତଭେଦ ରହିଛି। ସର୍ବୋପରି, ଭାରତ ଚୀନ୍ ଉପରେ ଆଖିବୁଜି ବିଶ୍ୱାସ କରିବା ପରିବର୍ତ୍ତେ ସତର୍କ ରହିବା ଉଚିତ୍ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି। ୨୦୨୦ ମସିହାରେ ଗଲୱାନ ବିବାଦ ପରଠାରୁ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କରେ ଫାଟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା। ଏବେ ଉଭୟ ଦେଶ ପାରସ୍ପରିକ ଚିନ୍ତାକୁ ଦୂର କରିବା ଏବଂ ସମ୍ପର୍କକୁ ପୁଣିଥରେ ଟ୍ରାକ୍‌କୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ପଦକ୍ଷେପ ନେବାକୁ ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି।

କିନ୍ତୁ ଏହି ସଂସ୍କାରକୁ ସଠିକ୍ ଦୃଷ୍ଟିକୋଣରୁ ଦେଖିବା ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ। ଭାରତ-ଚୀନ୍ ସମ୍ପର୍କରେ ଅନେକ ମୌଳିକ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଅଛି, ଯାହାକୁ ସହଜରେ ଅଣଦେଖା କରାଯାଇପାରିବ ନାହିଁ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି। ସର୍ବୋପରି, ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ନରେନ୍ଦ୍ର ମୋଦୀ ସରକାର ସତର୍କତାର ସହିତ ଆଗକୁ ବଢ଼ିବା ଆବଶ୍ୟକ ବୋଲି ବିଶେଷଜ୍ଞ ମତପୋଷଣ କରିଛନ୍ତି। ଚୀନ୍ ଉପରେ  ଭରସା କରିହେବ ନାହିଁ ବୋଲି କୁହାଯାଉଛି।

ଭାରତ ପ୍ରତି ଚୀନ୍‌ର ମନୋଭାବରେ ମୌଳିକ ପରିବର୍ତ୍ତନ ଆସିଛି କି ନାହିଁ ତାହା ଭାରତକୁ ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିବାକୁ ପଡିବ। ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଉତ୍ତର 'ନା' ପରି ମନେ ହେଉଛି। ସୀମା ବିବାଦଠାରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ବାଣିଜ୍ୟ, ପ୍ରଯୁକ୍ତିବିଦ୍ୟା ଏବଂ ଭାରତ ମହାସାଗର ଅଞ୍ଚଳରେ ଚୀନ୍‌ର ସାମରିକ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ, ଏପରି ଅନେକ କ୍ଷେତ୍ର ଅଛି ଯେଉଁଠାରେ ଦ୍ୱିପାକ୍ଷିକ ସମ୍ପର୍କରେ ଚୀନ୍‌ର ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ଉପସ୍ଥିତି ରହିଛି।

ଡେପସାଙ୍ଗ ଏବଂ ଡେମଚୋକରୁ ସେନା ପ୍ରତ୍ୟାହାର ଏବଂ ଅନେକ ଉଚ୍ଚସ୍ତରୀୟ କୂଟନୈତିକ ବୈଠକ ସତ୍ତ୍ୱେ, ଚୀନ୍ ପ୍ରକୃତ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ରେଖା (ଏଲଏସି)ରେ ନିଜର ସାମରିକ ସ୍ଥିତି ଏବଂ ଭିତ୍ତିଭୂମିକୁ ମଜବୁତ କରିବା ଜାରି ରଖିଛି।

ପରମାଣୁ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ରଖିଥିବା ଦୁଇ ପଡ଼ୋଶୀଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏଲଏସି ୩,୪୮୮  କିଲୋମିଟର ଲମ୍ବ। ପଶ୍ଚିମରେ ପୂର୍ବ ଲଦାଖରୁ ପୂର୍ବରେ ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହା ବ୍ୟାପିଛି। ଏଲଏସିରେ ଅନେକ ସ୍ଥାନରେ ପିପୁଲ୍ସ ଲିବରେସନ ଆର୍ମି (ପିଏଲଏ)ର ଭିତ୍ତିଭୂମି ବିକାଶ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଜାରି ରହିଛି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ପୂର୍ବରେ ଏହା ରୋଙ୍ଗଟୋ ଚୁ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଉପତ୍ୟକାରେ ଏଭଳି ନିର୍ମାଣ ରହିଛି।

ଅରୁଣାଚଳ ପ୍ରଦେଶର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ତୱାଙ୍ଗ ସେକ୍ଟରର ରଣନୈତିକ ଭାବରେ ଅବସ୍ଥିତ ୟାଙ୍ଗତ୍‌ଜେରେ, ଚୀନ୍ ପିଏଲଏ ସ୍ଥିତି ନିରୀକ୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ ମାଳଭୂମିର ଉଚ୍ଚ ଭୂମି ତଥା ପାହାଡ଼ ଉପରେ ଭାରତର ରଣନୈତିକ ସୁବିଧାକୁ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ ଲଗାତାର ଭାବେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଆସୁଛି।

ସୂତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ, ନୂତନ ସାମରିକ ଶିବିର ଏବଂ ତାଙ୍ଗୱୁର ଜିଆଓକାଙ୍ଗ ସୀମାନ୍ତ ଗ୍ରାମରୁ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଏଲଏସି ଆଡକୁ ନିର୍ମିତ କଂକ୍ରିଟ୍ ରାସ୍ତା ସହିତ, ପିଏଲଏ ସେଠାରେ କିଛି ମାଟି ରାସ୍ତା ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରିଛି ଯାହା ଦ୍ୱାରା ଆବଶ୍ୟକ ହେଲେ ବହୁ ସଂଖ୍ୟକ ସୈନ୍ୟଙ୍କ ଚଳାଚଳ ସମ୍ଭବ ହୋଇପାରିବ।

ସାଟେଲାଇଟ୍ ଇମେଜେରୀ ବିଶ୍ଳେଷକ ନେଚର ଦେଶାଇଙ୍କ ଅନୁଯାୟୀ, ଚୀନ୍ ଚଳିତ ଶୀତ ମାସରେ ୟାଙ୍ଗତ୍ଜେରେ ଲାମ୍ପୁଙ୍ଗରୁ ଟାଙ୍ଗୱୁ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଦୁଇଟି ନୂତନ ରାସ୍ତା ନିର୍ମାଣ କରିଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଗୋଟିଏ ରାସ୍ତା ଏହାର ସୈନ୍ୟମାନଙ୍କୁ ବିକଳ୍ପ ସଂଯୋଗୀକରଣ ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ଭୂମି ପ୍ରଦାନ କରିବ। ଏହା ପିଏଲଏକୁ ସେହି ଅଞ୍ଚଳରେ ଭାରତୀୟ ଭୂମି ଯୋଗାଯୋଗ ରେଖାର ସ୍ପଷ୍ଟ ଦୃଶ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିବ।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ସ୍କୁଲ୍ ଭ୍ୟାନ୍ ଓଲଟି ୧୧ରୁ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ବ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ଆହତ

ଡୋକଲାମ ଗତିରୋଧ ଯୋଗୁ ରକ୍ତାକ୍ତ ଗଲୱାନ ଘାଟି ସଂଘର୍ଷ ଘଟିଥିଲା। ଚୀନ୍ ଜିଦ୍ ଧରି ଆସୁଛି ଯେ, ସାମଗ୍ରିକ ସମ୍ପର୍କକୁ ସ୍ୱାଭାବିକ କରିବା ପାଇଁ ସୀମା ପ୍ରସଙ୍ଗକୁ ଭୁଲାଇ ଦିଆଯିବା ଆବଶ୍ୟକ।

ଡିସେମ୍ବରରେ ଭୁଟାନର ରଣନୈତିକ ମାଳଭୂମିରୁ ପିଏଲଏ ଓହରିଯିବାର ବର୍ଷକ ପରେ, ଡୋକଲାମରେ ଚୀନ୍ ଗୁପ୍ତ ଭାବରେ ୨୨ଟି ଗାଁ ନିର୍ମାଣ କରିଛି ସେ ବିଷୟରେ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ରିପୋର୍ଟ ମଧ୍ୟ ପ୍ରକାଶ ପାଇଛି। ଚୀନ୍‌ର ଏଭଳି କାର୍ଯ୍ୟ ଯୋଗୁ ଏଲଏସିରେ ସ୍ଥିତି ଉତ୍ତେଜନା ପ୍ରବଣ ରହିଛି।

ଅଧିକ ପଢ଼ନ୍ତୁ: ତୁମ ବାପା ମୋ ସହ କାମ କରିଛନ୍ତି, ଚୁପ୍‌ ହୋଇ ନିଜ ଜାଗାରେ ବସ: ରାଗିଯାଇ ସାଂସଦଙ୍କୁ କହିଲେ ଖର୍ଗେ